အမွတ္စဥ္(၅၄) {ေမာဟ၊ အကုသိုလ္ျဖစ္တိုင္း၊ ေလာဘ ေဒါသ ေမာဟတို႔ရဲ႔ ေျဖေဆး၊ အဟိရိက၊ အေနာတၱပၸ၊ ဥဒၶစၥ}

ေမာဟ

ေနာက္တစ္ခုက ေမာဟ၊ ေမာဟ ဆိုတာ ျမန္မာလို ေတြေဝတယ္လို႔ ဘာသာျပန္တယ္၊ ေတြေဝေနတယ္လို႔ဆိုရင္ ဘာမွ မသိဘူးလို႔ ထင္ေကာင္း ထင္လိမ့္မယ္ မဟုတ္ဘူး၊ သူက တလဲြသိေနတယ္၊ အာ႐ံုရဲ႕ အစစ္အမွန္သေဘာကို ဖံုးကြယ္ထားၿပီး အမွားကို သိေနတယ္၊ ဖံုးကြယ္ထားတယ္ဆိုတာ ဒီေမာဟေၾကာင့္ အမွန္မျမင္ဘူးလို႔ ေျပာတာေနာ္၊ ေမာဟက အာ႐ံုရဲ႕ အစစ္အမွန္သေဘာကို မသိဘဲနဲ႔ တလြဲ သိေနတယ္တဲ့၊  

အဲဒါ ေမာဟရဲ႕ စြမ္းရည္သတိၱပဲ၊ အဲဒီ ေမာဟဟာ သူက အာ႐ံုရဲ႕ သေဘာကို ဖံုးတယ္လို႔ ဆုိေပမယ့္ တစ္ဖက္က တလြဲထင္တဲ့ ေနရာမွာ  သူက အစြမ္းသတိၱရွိတယ္၊ သူ႔ကို ‘အဝိဇၨာ’ လို႔ ေခၚတယ္၊ ဉာဏ္ရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္၊ အဝိဇၨာလို႔ ေခၚတာ ပဋိစၥပမုပၸါဒ္ထဲမွာ ဒီ ေမာဟပဲ၊ ဉာဏ္ပညာရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္။

အကုသိုလ္ျဖစ္တိုင္း

ဒီ ေမာဟကေတာ့ အကုသိုလ္ျဖစ္တိုင္း ပါတယ္၊ သူက ယဥ္ယဥ္ေလးရယ္၊ သိပ္ၿပီးေတာ့ ေရွ႕တန္း ထြက္မလာဘူး၊ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ သူက အမွန္ကို အမွားထင္ေန တာေလးပဲ၊ သူကရွိတယ္၊ လုပ္သြားတာေတာ့ ေလာဘတို႔၊ ေဒါသတို႔က မ်ားတယ္၊ ေလာဘလို႔ သိၾကတယ္၊ ေဒါသလို႔ သိၾကတယ္၊ ေမာဟက်ေတာ့ ဘယ္လို ျဖစ္တာတုန္းဆို လုပ္သင့္တာနဲ႔ မလုပ္သင့္တာ ခြဲျခားမသိဘူး၊ မသိေတာ့ ဘာျဖစ္၊ မလုပ္သင့္တာကို လုပ္သင့္တယ္လို႔ ထင္တယ္၊ လုပ္သင့္တာကို မလုပ္သင့္ဘူးလို႔ ထင္တယ္၊ အဲဒီေတာ့မွားမွားယြင္းယြင္းေတြ အကုန္ ျဖစ္ေရာ၊ ဒါ ေမာဟေၾကာင့္ ျဖစ္တာ။

ဒီေမာဟေၾကာင့္ မွားမွားယြင္းယြင္း ခၽြတ္ခၽြတ္ေခ်ာ္ေခ်ာ္ေတြ ျဖစ္သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ မလုပ္သင့္တာ လုပ္မိတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အက်ိဳးစီးပြားေတြ ဆံုး႐ံႈးသြားတယ္၊ နစ္နာတယ္ဆိုတာ ေမာဟေၾကာင့္ ျဖစ္တာ၊ အဲဒီ ေမာဟကည္း သူ ျဖစ္ေနေသးသမွ် ဘယေတာ့မွ ေရရာတဲ့အေတြး မရွိဘူး၊ မဟုတ္တဲ့ အေတြးေတြးတယ္၊ ေျပာရင္လည္းပဲ ကိုး႐ိုးကားယား၊ လုပ္ရင္လည္းပဲ ကိုး႐ိုးကားယား၊ ေဟာဒါ ေမာဟရဲ႕ စြမ္းရည္သတိၱေၾကာင့္ပဲေနာ္။

ေဟာဒီ ေမာဟကေတာ့ အကုသိုလ္ျဖစ္တိုင္း သူ ပါတယ္တဲ့၊ ဒါေၾကာင့္မို႔ အကုသိုလ္စိတ္ ၁၂-ခုလံုးနဲ႔ ယွဥ္တယ္၊ အကုသိုလ္စိတ္ ၁၂-ခုဆိုတာ ေလဘာကို အေျချပဳၿပီးေတာ့ ျဖစ္တာက ၈-ခု၊ ေဒါသကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ျဖစ္တာက ၂-ခု၊ ေမာဟ သက္သက္ကို အေျခခံျပဳတာ ၂-ခု အားလံုးေပါင္းေတာ့ အကုသိုလ္စိတ္ ၁၂-ခု ဆိုၿပီးေတာ့ ခြဲတယ္။

  
ေလာဘ ေဒါသ ေမာဟတို႔ရဲ႕ ေျဖေဆး

အဲဒီ ေလာဘတို႔၊ ေဒါသတို႔၊ ေမာဟတို႔ ဆိုတာေတြဟာ စိတ္ရဲ႕ အညစ္အေၾကး ေတြပါ၊ ဒါေတြကို ဖယ္ရွားပစ္လို႔ ရပါတယ္။ ေလာဘကို အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ ဘာနဲ႔ ဖယ္ရွားတုန္းဆိုလို႔ရွိရင္ ‘အေလာဘ’ ဆိုတာနဲ႔ ဖယ္ရွားတယ္၊ ဒါတိုက္႐ိုက္ ဖယ္ရွားတဲ့ နည္းေပါ့၊ ေဒါသကို ‘အေဒါသ’ ဆိုတဲ့ ေမတၱာနဲ႔ ဖယ္ရွားပစ္ရတယ္၊ ေမာဟကို  ‘အေမာဟ’ လို႔ဆိုတဲ့ အသိဉာဏ္နဲ႔ ဖယ္ရွားပစ္ရမယ္၊ ေျဖေဆးေတြ သူ႔ဘာသာသူ ရွိတယ္။

အဝတ္မည္းသြားလို႔ရွိရင္ ဘာဆပ္ျပာနဲ႔ ခၽြတ္ရမယ္ဆိုတာ သူ႔ဟာနဲ႔သူ ရွိတယ္ပဲေလ၊ ဘာနဲ႔ ခၽြတ္ရင္ ကၽြတ္တယ္ဆိုတာ ရွိတာပဲ၊ အဲဒါမ်ိဳးလိုပဲ၊ စိတ္ရဲ႕ အညစ္ေၾကးေတြကလည္းပဲ ခုနက ေလာဘျဖစ္ေနလို႔ရွိရင္ ‘အေလာဘ’ ကိုယ့္ရဲ႕ရင္ထဲ ႏွလံုးသားထဲမွာ ထူေထာင္ေပးရမယ္၊ ေဒါသျဖစ္လာရင္ ‘အေဒါသ’ ထူေထာင္ေပးရမယ္၊ ျဖစ္ေအာင္လည္း လုပ္ရမယ္၊ ေမာဟျဖစ္ရင္ ‘အေမာဟ’ ကို ထူေထာင္ေပးၿပီး ဖယ္ရွားပစ္ရမယ္၊ ဒါ ျဖဴေအာင္ လုပ္တဲ့နည္းပဲ။

 အဟိရိက

ေနာက္တစ္ခုက ဘာလဲဆိုရင္ အကုသိုလ္ ျဖစ္တိုင္းပါတဲ့ ‘အဟိရိက’ ဆိုတာ ရွိတယ္၊ အဟိရိကကေတာ့ ျမန္မာလို ေျပာရင္ အရွက္မဲ့တဲ့သေဘာ၊ အရွက္မဲ့တဲ့သေဘာ ဆိုတာ မေကာင္းတဲ့ အလုပ္ကို လုပ္ရမွာ မရွက္ဘူး၊ မေကာင္းတဲ့ အလုပ္ကို မရြံရွာဘူး၊ ဒုစ႐ိုက္အလုပ္ေတြ၊ အကုသိုလ္အလုပ္ေတြ မရွက္တဲ့သူက ဘာမဆို လုပ္ဝံ့ေတာ့တာပဲ။

  

ဒီေနရာမွာ မရွက္ဘူးဆိုတာက လူလယ္ေခါင္မွာ ထၿပီးေတာ့ ဆဲရဲတယ္၊ အဲဒါမ်ိဳး၊ အကုသိုလ္အလုပ္နဲ႔ ပတ္သက္လာလို႔ရွိရင္ မရွက္တာကို ေျပာတာ၊ လူသတ္ရမွာ မရွက္ဘူး၊ တိရစာၦန္ေတြ သတ္ရမွာ မရွက္ဘူး၊ သူမ်ားပစၥည္း ခိုးရမွာ မရွက္ဘူး၊ မေကာင္းတဲ့ အကုသိုလ္အလုပ္ေတြ မရွက္ဘူးလို႔ ေျပာတာ၊ အဲဒါကလည္း ေဟာဒီ အဟိရိကေၾကာင့္ပဲ၊ မ်က္ႏွာေျပာင္တိုက္ၿပီး အကုသိုလ္အမႈျပဳလုပ္တာ၊ အကုသိုလ္ လုပ္တိုင္း ဒီအညစ္အေၾကးက ပါတယ္။

အေနာတၱပၸ

 ေနာက္တစ္ခုက အေနာတၱပၸ မလန္႔ဘူး၊ မေၾကာက္ဘူး၊ အကုသိုလ္ကို မလန္႔ဘူး၊ ဒုစ႐ိုက္ေတြကို မလန္႔ဘူး၊ မေၾကာက္ဘူး၊ အကုသိုလ္ ဒုစ႐ိုက္ေတြက ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အက်ိဳးတရားေတြကို မလန႔္ဘူး၊ မေၾကာက္ဘူး၊ မေၾကာက္လို႔ လုပ္တယ္၊ လုပ္ေတာ့ ခံရတယ္ေပါ့၊ ဒါပါပဲ၊ ဟုတ္ရဲ႕လား။

အဟိရိက၊ အေနာတၱပၸ ဆိုတဲ့ ဒီ သဘာဝတရား ၂-ခု ဟာလည္း စိတ္အညစ္အေၾကးပါပဲတဲ့၊ ဘာျဖစ္လုိ႔တုန္းဆို သူတို႔ျဖစ္လာလုိ႔ရွိရင္ အကုသိုလ္ကို ဖိတ္ေခၚေနတာနဲ႔  အတူတူပဲ၊ က်န္တဲ့ ေလာဘေတြ၊ ေဒါသေတြ ဖိတ္ေခၚလာတာနဲ႔ အတူတူပဲ၊ ဒါေၾကာင့္မို႔ အဟိရိက, အေနာတၱပၸ ဆိုတာ လူရဲ႕ သႏၱာန္မွာ အညစ္အေၾကး တစ္ခုပဲလို႔ ေျပာတယ္။

ဥဒၶစၥ

ေနာက္တစ္ခုကကေတာ့ “ဥဒၶစၥ” လု႔ိေခၚတယ္၊ ဥဒၶစၥဆိုတာ စိတ္ကေလးက မၿငိမ္သက္၊ မၿငိမ္းခ်မ္းဘူးဆိုတာ တစ္ခါတစ္ခါ လူေတြ ေျပာၾကတယ္၊ စိတ္ဟာ စုစည္းလို႔ မရဘူး၊ ေလေနတယ္၊ ဘာလုပ္ရမွန္းလည္း မသိဘူး၊ ဘာကိုင္ရမွန္းလည္း မသိဘူး၊ စိတ္ေတြ ေလေနတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္၊ “ငါ့ စိတ္ေတြ ေလေနလိုက္တာ စုစည္းလုိ႔ မရဘူး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေတြ ပ်က္ျပားေနတယ္”၊ ဒါ ဥဒၶစၥ လို႔ေခၚတယ္။

အဲဒီ ဥဒၶစၥကလည္း အကုသိုလ္စိတ္ ျဖစ္တိုင္းျဖစ္တိုင္း ပါတယ္၊ ေလာဘ ျဖစ္ေနရင္လည္း စိတ္ေလတာပဲ၊ ေဒါသ ျဖစ္ေနရင္လည္း စိတ္ေလတာပဲ၊ သို႔ေသာ္ သူက ေမာဟနဲ႔ ယွဥ္တြဲရလို႔ရွိရင္ ပိုၿပီးစိတ္ေလမႈက ထင္ရွားလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္မု႔ိ “ဥဒၶစၥ သဟဂုတ္စိတ္” ဆိုၿပီး သီးသန္႔ ေမာဟမူ စိတ္ထဲမွာ ပါတယ္၊ ဥဒၶစၥ နဲ႔ ယွဥ္တြဲတဲ့စိတ္၊ တကယ္ေတာ့ ဥဒၶစၥဟာ အကုသိုလ္စိတ္အားလုံုးမွာ ယွဥ္တယ္၊ သို႔ေသာ္ သူ႔ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္မႈဟာ ေနာက္ဆံုးစိတ္မွာ ပိုၿပီးေတာ့ အင္အားေကာင္းေနတယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဥဒၶစၥသဟဂုတ္စိတ္လို႔ ေခၚလိုက္တာေနာ္၊ ေနရာတိုင္း အားေကာင္းတာ မဟုတ္ဘူး။

စာဖတ္တဲ့အခါမွာ ဘယ္အရာကို အသံုးျပဳရတံုး၊ နားလား၊ မ်က္စိလား၊ မ်က္စိကို အသံုးခ်ရတာ၊ သူက အင္အားေကာင္းတာ၊ တရားနာတဲ့အခါ မ်က္စိလား၊ နားလား၊ နားက အင္းအားေကာင္းတာေပါ့၊ ဥဒၶစၥကလည္း ထုိ႔အတူပဲ၊ ေမာဟနဲ႔ တြဲတဲ့အခါ ဥဒၶစၥက အင္အားေကာင္းတယ္၊ ဒိၿပင္ေနရာမွာ သူ ရွိေနေပမယ့္လို႔ အင္အားမေကာင္းဘူးတဲ့။

ေပါင္းလုိက္ေတာ့  ‘ေမာဟရယ္၊ အဟိရိကရယ္၊ အေနာတၱပၸရယ္၊ ဥဒၶစၥရယ္’ ဆိုတဲ့ ဒီစိတ္အညစ္အေၾကး ၄-ခုဟာ အကုသိုလ္စိတ္ ျဖစ္တိုင္း ျဖစ္တိုင္း ပါေနၾကတယ္၊ ပါဝင္ ပတ္သက္မႈေတြ ရွိေနတယ္၊ ခြဲထုတ္လို႔ မရတဲ့ သဘာဝတရားေတြတဲ့။

** ဆက္ရန္ ** {ဒိ႒ိ၊ မာန၊ သူေတာင္းစားမာန၊ အေကာင္းအဆိုး၊ မထားသင့္တဲ့မာန၊ မာနခံလွ်င္ တရားမရ}


*ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္* အဂၢမဟာပ႑ိတ အရွင္နႏၵမာလာဘိ၀ံသ (Ph.D)
အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ) (စာ၂၇၄-၂၇၉)  မွ ေကာက္ႏႈတ္ေရးသား ပူေဇာ္ပါသည္။

တင္ျပသူ Yanan Sanein အခ်ိန္ 7:04 AM