ေရႊအိုးျမွဳပ္ျခင္း။

      ေရွးအခါက မဂဓတိုင္း သာလိဒၵိယပုဏၰားရြာ၌ ေကာသိယ ဟူေသာျဗဟၼဏ တစ္ေယာက္ရွိ၏။  ထို
ျဗဟၼဏ၏ သေလးစပါးခင္းမွာ က်ယ္၀န္း၏။ သေလးႏွံေတြ အဆံျပည့္ခ်ိန္တြင္ ေက်းသားမ်ား လာ၍စား
ၾကသျဖင့္ အမ်ားအျပား ပ်က္စီးရ၏။ ေက်းသားမ်ားအနက္မွ ႀကီးမားေသာ ေက်းသားတစ္ေကာင္သည္
သေလးႏွံမ်ားကို စားရံုမွ်မက ကိုက္ခ်ီ၍ ယူသြားတတ္၏။

        လယ္ေစာင့္သမားသည္ ထိုေက်းႀကီးကို ေက်ာ့ကြင္းေထာင္၍ ဖမ္းဆီးရာ တစ္ေန႔ေသာ္ မိေလ၏။
ဖမ္းမိေသာ ေက်းသားႀကီးကို လယ္ရွင္ ေကာသိယျဗဟၼဏထံ အပ္လိုက္၏။ ေကာသိယသည္ ေက်းသား
ႀကီးကို ျမင္လွ်င္ျမင္ခ်င္း သားသမီးကဲ့သို႔  ခ်စ္ခင္စိတ္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။ ေကာသိယျဗဟၼဏက ေက်းသား
ႀကီးကို   “ အသင္ ေက်းသား၊ သေလး စပါးႏွံမ်ားကို စားရံုမွ်သာ မဟုတ္ဘဲ၊  ဘာေၾကာင့္ ကိုက္ခ်ီ  ယူ
ေဆာင္သြားပါသလဲ၊ ကၽြႏ္ုပ္သည္ သင္၏ရန္ဖက္ ျဖစ္လို႔ပါလား၊ သို႔မဟုတ္က သင္၏အိမ္မွာ ၀မ္းဗိုက္အ
ပို ရွိေနေသးလို႔ပါလား၊  ဒါမွမဟုတ္  သိုေလွာင္ထားစရာ စပါးက်ီ ရွိလို႔ပါလား၊ ” ဟု ေမး၏။

ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက အရွင္ပုဏၰကိုေပးတဲ့ ကမၼဌာန္းတစ္ပုဒ္။

         ဗုဒၶျမတ္စြာ လက္ထက္ေတာ္ကာလတုန္းက အရွင္ပုဏၰဆိုတာ ရွိပါတယ္။ တစ္ေန႔ေတာ့
ျမတ္စြာဘုရားဆီလာၿပီး “ အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္ကို လိုက္နာက်င့္သံုးရမယ့္ ဆံုးမၾသ၀ါဒ
တရားေလး ေဟာေပးပါ, အရွင္ဘုရား ေဟာထားတဲ့အတိုင္း တပည့္ေတာ္ဟာ အားတက္သေရာ
ႀကိဳးႀကိဳးစားစားနဲ႔ လိုက္နာက်င့္သံုးပါ့မယ္ ” လို႔ ဘုရားကို ေလွ်ာက္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ျမတ္စြာဘုရား

က ကမၼဌာန္းတစ္ပုဒ္ ေပးလိုက္ပါတယ္။
         အဲဒီကမၼဌာန္းက ဘာတုန္းဆိုရင္ မ်က္စိက ႏွစ္သက္စရာ ျမင္စရာအာရံုကို ျမင္တဲ့အခါ၊
နားက သာယာစရာ ႏွစ္သက္စရာ အသံကိုၾကားတဲ့အခါ၊ ႏွာေခါင္းက ေမႊးႀကိဳင္ၿပီးေတာ့ ႏွစ္သက္
စရာအနံ႔ကိုရွဴရွိဳက္ရတဲ့အခါ၊ လွ်ာကလည္း အင္မတန္ အရသာရွိတဲ့ အစာအဟာရကို လ်က္ရတဲ့
အခါ၊ ခႏၶာကိုယ္ကလည္း အင္မတန္မွ အထိအေတြ႕ေကာင္းတဲ႕ အရာ၀တၳဳကို ထိေတြ႕ရတဲ့အခါ၊
စိတ္ထဲကလည္း ၾကည္ႏူးစရာေကာင္းတဲ့ အရာမ်ိဳးကို ေတြ႕ရတဲ့အခါမ်ိဳးေတြမွာ “မင္း” ေလာဘ
မျဖစ္ေအာင္ ထိန္းပါ။ ေလာဘမျဖစ္ပါေစနဲ႔။ ဒါက က်င့္ရမယ့္ က်င့္၀တ္တစ္ခုပါ။

အနာဂတ္သာသနာေရး အပိုင္း(၁၄၇) ေက်နပ္ဖြယ္သာသနာ

ေက်နပ္ဖြယ္သာသနာ

ဘုန္းႀကီးျမင္ခ်င္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ကား အားလံုးညီၫြတ္စြာျဖင့္ စီးပြားေရးကုိ ေလးစားမႈေၾကာင့္ တုိးတက္လာေသာ က်န္းမာေရး ပညာေရးတုိ႔ကုိ အေျချပဳ၍ ေျမျပင္ ေရျပင္ ေ၀ဟင္တပ္တုိ႔ျဖင့္ သပ္ရပ္ထည္၀ါ တင့္တယ္စြာေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာအိမ္ေတာ္တြင္ စည္းကမ္းက်နစြာ အထြတ္တင္ထားေသာ ေက်ာင္းကန္ဘုရား စာသင္တုိက္မ်ားကုိ ျမင္ခ်င္လွၿပီ၊ အၾကင္အခါ စာသင္တုိက္ ကမၼ႒ာန္းတုိက္ႏွင့္ ေက်ာင္းကန္ဘုရားတုိ႔သည္ ၀င္လာသူတုိ႔စိတ္ကုိ စြဲေဆာင္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ သာယာ၏၊ ဆိတ္ၿငိမ္၏၊ ထုိအတြင္း၌ သီတင္းသံုးေနထုိင္သူတုိ႔သည္ စိတ္ထားျဖဴလြင္ သူေတာ္စင္မ်ားခ်ည္း ျဖစ္၏၊ ထုိအခါ (စ်ာန္ မဂ္ ဖုိလ္ မရေစကာမူ) ေက်နပ္ဖြယ္ေကာင္းေသာ သာသနာေတာ္ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

မနသိကာရအေၾကာင္း

 

ႏွလံုးသြင္ျခင္းသေဘာသည္ မနသိကာရ မည္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ႏွလံုးသြင္းကို၊ မနသိဆုိ၏”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ “ႏွလံုးသြင္း”ဟူရာ၌ စိတ္ကို “ႏွလံုး”ဟုေခၚ၏။ ဤစိတ္ႏွလံုးအတြင္းသို႔ အာရုံတစ္ခုခု ေပၚထင္ေအာင္ (သြင္းေပးသကဲ့သို႔) ျပဳေပးျခင္းကို “ႏွလံုးသြင္းဟု ေခၚသည္။ အမွန္အားျဖင့္ မနသိကာရသည္ စိတ္ထဲတြင္ အာရုံ၀င္ = လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္သြင္းႏုိင္သည္မဟုတ္။ သို႔ရာတြင္ မနသိကာရ၏ အစြမ္းေၾကာင့္ အာရုံတစ္ခုခုအျမဲရလ်က္ ရွိရကား ဤ မနသိကာရသည္ပင္ အာရုံကိုရေအာင္ ေဆာင္ယူ သြင္းေပးသကဲ့သို႔ တင္စား၍ ေျပာဆုိရေပသည္။


ေစတိသက္ ၇-ပါး စိတ္ျဖစ္တုိင္းပါပံု

စိတ္တစ္ခုျဖစ္ရာ၌ အာရုံကို ထိမူ “ဖႆ”ႏွင့္ “မနသိကာရ” တုိင္ေအာင္ ေစတသိက္ ၇-ပါးတုိ႔ အျမဲပါၾကရသည္။ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ သဒၶါ၊ သတိ စသည္တုိ႔ကား သူတို႔ဆုိင္ရာ အာရုံကိုယူေသာ အခါ၌သာ အပိုပါ၀င္လာၾကသည္။ ထုိ ၇-ပါးတြင္ တစ္စံုတစ္ခုကို ခံစားေနေသာအခါ ေ၀ဒနာသည္ သတၱိထင္ရွား၍ တစ္စံုတစ္ခုကို မွတ္ေနေသာအခါ သညာသည္ သတၱိထင္ရွား၏။ ကံတစ္ခုခုကို ျပဳေနေသာအခါ ေစတနာသည္ သတၱိထင္ရွား၍ အာရုံတစ္ခုခုကို စူးစုိက္ေသာအခါ ဧကဂၢတာေခၚေသာ သမာဓိက သတၱိထင္ရွား၏။ ၾကြင္းေသာ ဖႆ၊ ဇီ၀ိတေျႏၵ၊ မနသိကာရ ၃-ပါးတုိ႔ကား ဘယ္အခါမွ် သူတို႔သတၱိ မထင္ရွားလွေခ်။

အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာစာအုပ္မွ ထုတ္ႏူတ္ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။

Posted by ေတာသူမေလး at 10:13 AM

ဇီ၀ိတိေျႏၵအေၾကာင္း

စိတ္ ေစတသိက္ ၂-ပါးကို နာမ္တရားဟု ေခၚ၏။ ထုိနာမ္တရားတို႔၏ အသက္သည္ ဇီ၀ိတိေျႏၵတည္း။ ျဖစ္သမွ် စိတ္ေစတသိက္မ်ားသည္ အေသမဟုတ္၊ အရွင္မ်ားတည္း။ ထုိသို႔ အရွင္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အာရုံကို သိႏုိင္၏။ အကယ္၍ အသက္မပါဘဲ စိတ္ေစတသိက္ေတြ အေသခ်ည္း ျဖစ္ေနပါမူ မည္သည့္ကိစၥကိုမွ် ရြက္ေဆာင္ႏုိင္ၾကလိမ့္မည္မဟုတ္။

အခ်ဳပ္မွာ ဤဇီ၀ိတိေျႏၵဟု ေခၚေသာ အသက္ပါေနေသာေၾကာင့္သာ စိတ္ေစတသိက္တို႔ တစ္ခုျပီးတစ္ခု ဆက္၍ မပ်က္စီးဘဲ (ကံ အရွိန္ရွိေနသမွ်) တည္ေနၾကရေလသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “မကြာနာမ္သက္၊ ဇီ၀ိန္ဆက္၍၊ မပ်က္မျပဳန္း”ဟု ဆုိခဲ့ေပသည္။ နာမ္တရားတို႔၌ နာမ္သက္ပါသကဲ့သို႔ ရုပ္တရားတုိ႔၌လည္း ရုပ္သက္ပါ၏။ ဤနာမ္သက္ႏွင့္ ရုပ္သက္ျဖစ္ေသာ ဇီ၀ိတ ၂-ပါးကိုပင္ သတၱ၀ါတို႔၏ အသက္ဟု ေခၚရေပသည္။ ထုိရုပ္ဇီ၀ိတ နာမ္ ဇီ၀ိတ ၂-မ်ိဳးအျပင္ သတၱ၀ါတုိ႔ ကိုယ္အတြင္း၌ အသက္ေကာင္၊ ၀ိညာဥ္ေကာင္း၊ လိပ္ျပာေကာင္၊ အတၱေကာင္းဟူ၍ မရွိေတာ့ျပီ။

အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာစာအုပ္မွ ထုတ္ႏူတ္ေဖာ္ျပေပးထားပါသည္။

Posted by ေတာသူမေလး at 10:14 AM

၀ီရိယအေၾကာင္း

 

 

အားထုတ္ျခင္းသေဘာကို “၀ီရိယ”ဟု အမ်ားနားလည္ၾကျပီ။ ထုိအားထုတ္ျခင္းသေဘာကို စဥ္းစားလွ်င္ ဆုိင္ရာ ကိစၥကို ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ရာ မေၾကာက္မရြံ႕ ရဲ၀ံ့ျခင္း သေဘာတည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “ရဲစြမ္းေရာက္က၊ ၀ီရိယ”ဟု ဆုိခဲ့ေပသည္။ ထုိစကားမွန္၏။ ၀ီရိယ လံု႔လကင္းမဲ့သူကို “အပ်င္းထူသူ”ဟု ေခၚၾကသည္။ ထုိငပ်င္းကား အလုပ္တစ္ခုရွိလွ်င္ “ေစာပါေသးတယ္၊ မုိးခ်ဳပ္လွျပီ၊ ခ်မ္းလွေသးတယ္၊ ေနပူလြန္းပါေသးတယ္။ ယေန႔ထမင္းစားလို႔ မေကာင္းဘူး၊ ယေန႔ ထမင္းအမ်ားၾကီးစားမိလုိ႔ နည္းနည္း ေနမေကာင္းဘူး။ ေနေကာင္းျပီးစမုိ႔ ခရီးသြားစရာ ရွိေသးလို႔၊ ခုမွ ခရီးျပန္ေရာက္စမုိ႔” စသည္ျဖင့္ ဆင္ေျခေပးလ်က္ အလုပ္လုပ္ရမည့္ အေရးကို ေတြး၍ ေၾကာက္ေနတတ္၏။ ထုိသို႔ ပ်င္းေနေသာစိတ္သည္ ကုသိုလ္စိတ္မဟုတ္။ ထိန မိဒၶ လြန္ကဲေသာ အကုသိုလ္ စိတ္ပင္ျဖစ္သည္။

၀ီရိယ လံု႔လရွိသူကား အေအး အပူစသည္ေလာက္ကို မဆိုထားဘိ၊ တကယ့္ ကိစၥၾကံဳလာလွ်င္ အသက္ကိုပင္ ထီမထင္ဘဲ ရင္ဆုိင္ေတြ႕ေနေသာ ကိစၥကိုပင္ အားပါးတရ ျပဳလုပ္ရဲေလသည္။ မဟာဇနကဇာတ္၌ ရြက္သေဘၤာၾကီး ပ်က္ခါနီးမွာ ကုန္သည္ ၇၀၀-တုိ႔သည္ ၀ီရိယကို ေလွ်ာ့၍ မိရုိးဖလာနတ္မ်ားကို တုိင္ၾက၊ ပသၾကေသာ္လည္း ကယ္ဆယ္သူေပၚမလာ၊ ငါးလိပ္တုိ႔၏ အစာသာ ျဖစ္ၾကရသည္။ အေလာင္းေတာ္ကား မည္သည့္နတ္ကိုမွ် အားကိုးမေနဘဲ ရဲစိတ္ ရဲေသြး ၀ီရိယဓာတ္ကို အထပ္ထပ္ေမြးျပီးလွ်င္ ပင္လယ္ေရျပင္ကို လက္ပစ္ကူးကာ ဥပုသ္ကိုပင္ ေစာင့္သံုးေတာ္မူခဲ့ေပေသးသည္။ ဤသို႔လွ်င္ ၀ီရိယဟူသည္ ေတြ႕ၾကံဳလာေသာ ကိစၥ၌ မေၾကာက္မရြံ႕ ရဲ၀ံ့ေသာ သေဘာတည္း။

ဆႏၵအေၾကာင္း

အာရုံတစ္ခုခုကို ျပဳလုိျခင္း(ရယူလုိျခင္း) သေဘာသည္ ဆႏၵတည္း။ “ျပဳလုိျခင္း ရယူလိုျခင္း” ဟူရာ၌ ေလာဘကဲ့သို႔ စြဲလမ္းတတ္ျခင္း၊ ကပ္ျငိျခင္းမဟုတ္၊ ျပဳလုိရုံမွ် ရလုိရုံမွ်သာ ျဖစ္သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ “သက္သက္အာရုံ၊ ျပဳလုိရုံမွ်၊ ဆႏၵသေဘာ”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ ဤဆႏၵသေဘာလည္း သတၱ၀ါတုိ႔၌ အလြန္ထင္ရွွား၏။ ကေလးငယ္သည္ ဖခင္လက္မွ မိခင္လက္သို႔ လုိက္ခ်င္၍ လက္လွမ္း၏။ ဤလုိက္ခ်င္မူသည္ ဆႏၵတည္း။ ဟိုသြားခ်င္ သည္လာခ်င္၊ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို ေတြ႕ခ်င္ျမင္ခ်င္၊ ၾကားခ်င္၊ နာခ်င္၊ နမ္းခ်င္၊ စားခ်င္၊ ကိုင္ခ်င္၊ ထိခ်င္၊ တတ္သိနားလည္ခ်င္မူ အစုစုသည္ ဆႏၵခ်ည္းတည္း။

ပီတိအေၾကာင္း

အာရုံတစ္ခုခုကို ႏွစ္သက္အားရ သေဘာက်ျခင္းသည္ ပီတိတည္း။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “အားရႏွစ္သက္၊ ပီတိဆက္၍”ဟု ဆုိခဲ့သည္။ ဤပီတိသည္ သုခေ၀ဒနာကဲ့သို႔ ခံစားျခင္းမဟုတ္။ ႏွစ္သက္အားရျခင္း၊ သေဘာက်ျခင္းမဟုတ္။ ေရငတ္သူသည္ ေရရွိေၾကာင္းကို ၾကားရ၊ ေရကို ျမင္ရေသာအခါ ႏွစ္သက္၏။ ပီတိျဖစ္၏။ ေရကိုေသာက္ရေသာအခါ သုခေ၀ဒနာျဖစ္သည္။

မိမိခ်စ္သူကို ျမင္ရသည္ျဖစ္ေစ၊ စကားအတူ ေျပာေနရသည္ျဖစ္ေစ၊ သီခ်င္းသံကို ၾကားရသည္ျဖစ္ေစ၊ တရားသံကို ၾကားရသည္ျဖစ္ေစ ၾကက္သီးထလာေအာင္ ႏွစ္သက္ျခင္းျဖစ္၏။ ထုိႏွစ္သက္မူသည္ ပီတိပင္တည္း။ ေရွးတုန္းက အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ေတာင္ေပၚက ဘုရားပြဲေတာ္အခ်ိန္မွာ ကိုယ္ေလးလက္၀န္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ဘုရားပြဲသို႔ မလုိက္ရသျဖင့္ မိမိအိမ္မွေန၍ ေတာင္ေပၚဘုရားကို ဖူးေျမာ္ရင္း ဖူးေျမာ္ရင္း အလြန္အမင္း ႏွစ္သက္ရကာား ထုိပီတိ အဟုန္္ေၾကာင့္ တစ္ကိုယ္လံုး ေျမာက္ျပီးလွ်င္ ဘုရားရင္ျပင္ေတာ္သို႔ ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္သြားဖူးသတဲ့။