သမာဓိ၏ အက်ဳိးတရား မ်ား

- သာသနာ၏ အႏွစ္တရားတုိ႕တြင္ " သမာဓိ " သည္လည္း
တစ္ခုအပါအ၀င္ၿဖစ္သည္။ " သမာဓိ " သည္ ၿမန္မာတုိ႕ႏွင့္
ရင္းႏွီးကြ်မ္း၀င္ေသာ ပါဠိေ၀ါဟာရၿဖစ္သည္။
၁ ။ သမာဓိ၏ အဓိပၸာယ္
သမာဓိ၏ တဟ္အာရုံတည္းမွာသာ စိတ္ရွိၿခင္း၊
တည္ႀကည္ၿခင္းၿဖစ္၏။ စိတ္ကုိ အာရုံအမ်ဳိးမ်ဳိးသုိ႕
မပ်ံ႕လြင့္ မေၿပးသြားေစဘဲ တစ္အာရုံတည္းမွာသာ
ေကာင္းစြာထားႏုိင္ၿခင္း(သမာဓာန)သည္ သမာဓိ၏
သေဘာအဓိပၸာယ္ပင္ၿဖစ္သည္။

၂ ။ သမာဓိ၏ အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိး
သမာဓိ၏ အမည္မ်ား အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိပါသည္။ သမာဓိရကာမွ်
ၿဖစ္ေသာ ဟီနသမာဓိ(ယုတ္ညံ့ေသာတည္ၿငိမ္မွဳ)၊ လြန္စြာ
မပြားမ်ားရေသးေသာ မဇၥ်ိမသမာဓိ(အလယ္အလတ္
တည္ၿငိမ္မွဳ)၊ ေကာင္းမြန္ႏိုင္နင္းစြာ ပြားမ်ားၿပီးေသာ
(ပဏီတ သမာဓိ( ၿမင့္ၿမတ္ေသာတည္ၿငိမ္မွဳ) စသည္ၿဖင့္
သမာဓိအမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ၀ိသုဒၶိမဂ္ စသည္တုိ႔၌ ေဖာ္ၿပထားပါသည္။
၃ ။ သမာဓိထူေထာင္နည္း
သမာဓိအလုပ္သည္ စိတ္ကူးယဥ္အလုပ္မဟုတ္၊ ႏွဳတ္ၿဖင့္
ေၿပာယုံသာေၿပာရေသာ အလုပ္လည္းမဟုတ္၊ လက္ေတြ႕ အလုပ္
ၿဖစ္သည္။ သမထ၊ ၀ိပႆနာ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကုိ လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံ
ရွဳပြားမွသာ သမာဓိကုိရရွိႏုိင္ႀကမည္ၿဖစ္သည္။

သာသနာျပဳျခင္းႏွင့္ လြဲမွားေနၾကသူမ်ား။

        သာသနာျပဳျခင္း ဆိုသည္မွာ သာသနာေတာ္ အဓြန္႔ရွည္ တည္တန္႔ေရးအတြက္ ေဆာင္
ရြက္ရသည့္ သာသနာ့ကိစၥျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ားစုသည္  သာသနာျပဳဖို႔ရန္ အလြန္စိတ္
၀င္စားၾက၏။ သာသနာျပဳ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း အလြန္ေလးစားၾက၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သာသနာျပဳ

အမည္ခံ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို နားကပ္၊ ဆြဲႀကိဳးကအစ ကိုယ္၌၀တ္ဆင္ထားေသာ ရတနာမ်ားကို ခၽြတ္
ၿပီး လွဴတတ္ၾက၏။  သာသနာျပဳလိုလွ်င္၊ သာသနာျပဳ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို တကယ္ လွဴဒါန္းလိုလွ်င္
သာသနာ၏ အဓိပၸါယ္ကို ဦးစြာသိရမည္ ျဖစ္၏။
         သာသနာဟူသည္-- အဆံုးအမပင္ ျဖစ္၏။ မည္သူ၏ အဆံုးအမနည္းဟု ဆိုလွ်င္ ဗုဒၶ၏
အဆံုးအမပင္ ျဖစ္၏။  ဗုဒၶက မည္ကဲ့သို႔ ဆံုးမခဲ့သနည္း။  သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ  သိကၡာသံုးပါး
မိမိသႏၱာန္မွာ  ဦးစြာတည္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ ဆံုးမ၏။ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ  ရတနာသံုးပါးကို
ယံုၾကည္ၾကရ၏။ ဤသည္မွာ မိမိသႏၱာန္ကို  ဦးစြာသာသနာျပဳျခင္း  မည္၏။

ရထားထိန္း။

        ရဟန္းေတာ္ေတြ သစ္ပင္မခုတ္ရ ဆိုတဲ့ ပညတ္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရုကၡစိုးတစ္ဦးရဲ႕
ေဒါသ ထိန္းႏိုင္ပံုကို ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာထားတာရွိပါတယ္။ “ ျမင္းရထားေမာင္းတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ
ျမင္းရဲ႕ဇတ္ကိုႏိုင္ေအာင္ ထိန္းႏိုင္ေပမယ့္ တကယ့္ရထားထိန္းလို႔ မေခၚႏိုင္ဘူး။ ကိုယ့္ေဒါသကို
ထိန္းႏိုင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွ တကယ့္ရထားထိန္းလို႕ ေခၚႏိုင္တယ္ ” လို႔ ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာထားတာ

ရွိပါတယ္။
         တစ္ခါတုန္းက ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးက ေက်ာင္းေဆာက္ဖို႔ရန္အတြက္ ႀကီးမားတဲ့ သစ္ပင္
ႀကီးတစ္ပင္ကို ခုတ္လဲွပါတယ္။ လွဲတဲ့အခါမွာ အဲဒီသစ္ပင္ရဲ႕ ဘံုဗိမာန္မွာရွိေနတဲ့ ရုကၡစိုးနတ္က
“ အရွင္ဘုရား ကိုယ့္အတြက္ အေဆာက္အအံု လုပ္ခ်င္တာနဲ႔ တပည့္ေတာ္ရဲ႕ အေဆာက္အအံုကို
မဖ်က္ဆီးပါနဲ႔ ” လို႔ ေျပာေတာ့ ေက်ာင္းေဆာက္မယ့္ကိုယ္ေတာ္က နားမေထာင္ဘူး။
         အဲဒီေတာ့ ရုကၡစိုးက ခုတ္မည့္ေနရာကို သူ႕ရဲ႕သားငယ္ေလး ေရွ႕ကကာထားလိုက္ရင္ ဒီ
ကိုယ္ေတာ္ ခုတ္မွာမဟုတ္ဘူးထင္ၿပီး ခုတ္မည့္ေနရာမွာ သူ႕သားေလးကို ထားလိုက္တယ္။ ဟိုကိုယ္
ေတာ္ကလည္း အားနဲ႔ခုတ္ခ်လိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ မထိန္းႏိုင္ေတာ့ဘဲနဲ႔ ရုကၡစိုးသားေလးလက္ေမာင္း
ခုတ္မိသြားလို႔ အရင္းကေန ျပတ္သြားပါတယ္။
        ဒီေနရာမွာ စဥ္းစားစရာက ရုကၡစိုးႀကီး ကိုယ္တိုင္ကလည္း မခုတ္ပါနဲ႔လို႔ ေျပာပါတယ္။ ရုကၡ
စိုးရဲ႕သားငယ္ေလးကို ျမင္ရက္သားနဲ႔ ခုတ္လိုက္တယ္ဆိုေတာ့ ရုကၡစိုးႀကီး ဘယ္ေလာက္ စိတ္ဆိုး
သြားမလဲ။ ဒါနဲ႔ ရုကၡစိုးႀကီးကလည္း သူရဲ႕တန္ခိုးပါ၀ါနဲ႔ အဲဒီရဟန္းကို အဲဒီေနရာမွာပဲ သတ္လိုက္
ေတာ့မလို႔ စိတ္ျဖစ္လိုက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ “ ေဒါသ ” ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ထိန္းလိုက္ပါတယ္။