ျမတ္ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေဟာၾကားထားေသာ မိတ္ေဆြစစ္ (၁၆) ေယာက္

                          

(က) ဥပကာရက မည္ေသာ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္ (၄)ေယာက္
...........................................................................................

၁။ မိမိက ေနမေကာင္းလွ်င္၊ ဒုကၡေရာက္ေနလွ်င္ ေစာင့္ေရွာက္တတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၂။ မိမိက ေမ့ေလ်ာ့တတ္လွ်င္ စည္းစိမ္ဥစၥာကို ေစာင့္ေရွာက္တတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၃။ မိမိက ေၾကာက္ရြံ႕တတ္လွ်င္ အားကိုး အားထားရာျဖစ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၄။ မိမိက ျပဳဖြယ္ ကိစၥရွိလာလွ်င္ လိုအပ္သည္ထက္ ႏွစ္ဆ ကူညီတတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။

(ခ) သမာနသုခဒုက မည္ေသာ ဆင္းရဲအတူ ခ်မ္းသာအမွ်
မိတ္ေဆြစစ္ (၄)ေယာက္
...........................................................

၁။ သူ၏ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ထားေသာ အေၾကာင္း ကိစၥ ကိုမိမိ အားသာ ေျပာျပတတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၂။ မိမိ၏ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ထားေသာ အေၾကာင္း ကိစၥ ကိုသူတစ္ပါးအား မေျပာဘဲ နွဳတ္လံုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၃။ အခက္အခဲ ေဘးရန္ အႏၱရာယ္ ႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕လာလွ်င္မိမိ ကို စြန္႕ပစ္မသြားတတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၄။ မိမိ အက်ိဳး အတြက္ အသက္ကိုပင္ စြန္႔ႏိုင္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။

(ဂ) အတၳကၡာယီ မည္ေသာ အက်ိဳးရွိေသာစကားကိုသာ
ေျပာေသာ မိတ္ေဆြစစ္ (၄)ေယာက္
.......................................................

၁။ မေကာင္းမွဳ မျပဳရန္ တားျမစ္တတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၂။ ေကာင္းမွဳ ျပဳရန္ တိုက္တြန္းတတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၃။ မၾကားဘူးေသးေသာ သိမ္ေမြ႕ နက္နဲ႕သည့္ အေၾကာင္းအရာ ပညာရပ္တို႕ကို ေျပာၾကားတတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၄။ နတ္ရြာ နိဗၺာန္ ေရာက္ေၾကာင္း လမ္းေကာင္း လမ္းမွန္ ညႊန္ျပ၍ ဓမၼလမ္းေၾကာင္းေပၚသို႔
မေရာက္ေရာက္ေအာင္ ေျပာဆိုတတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။

(ဃ) အႏုကမၸက မည္ေသာ အၿမဲၾကင္နာ ေစာင့္ေရွာက္ေသာ
မိတ္ေဆြစစ္ (၄)ေယာက္
......................................................

၁။ မိမိ၏ အက်ဳိးစီးပြားဆုတ္ယုတ္ ပ်က္စီးမွဳကိုမႏွစ္သက္ေသာေၾကာင့္ စိတ္ထဲမေနႏိုင္ပဲ
ကူညီတတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၂။ မိမိ၏ အက်ဳိးစီးပြား တိုးတက္ႀကီးပြါးလွ်င္ေက်နပ္ႏွစ္သက္တတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၃။ တစ္ပါးေသာသူက မိမိ၏ အေၾကာင္း မေကာင္းေျပာလွ်င္ မခံႏိုင္ပဲ တားျမစ္တတ္ေသာ မိတ္ေဆြစစ္။
၄။ တစ္ပါးေသာသူက မိမိ၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို ခ်ီးေျမႇာက္ေျပာဆိုလွ်င္ ေထာက္ခံေပးတတ္ေသာ
မိတ္ေဆြစစ္။

credit to - ငရဲျပည္အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ
ေမတၱာျဖင့္ ေ၀မွ်သူ
အႏိႈင္းမဲ့စာတိုေပစမ်ား

ဘုရားပံုေတာ္ကို အာရုံျပဳသင့္ပံု

ဗုဒၶါႏုႆတိ

ဗုဒၶါႏုႆတိ ကမၼ႒ာန္း စီးျဖန္းပြားမ်ားရာ၌"ဘုရားရွင္၏ ပံုျဒပ္ေတာ္ကို အာရုံျပဳ၍ မစီးျဖန္းရ၊ ဂုဏ္ေတာ္ကိုသာ အာရုံျပဳ၍ စီးျဖန္းရမည္"ဟု ေျပာၾကသည္၊ ဘုရားရွင္၏ ရုပ္ပံုေတာ္ သပၸါယ္ပံုသည္ ဘဂ၀ါဂုဏ္ေတာ္၌ ပါ၀င္ေသာ သိရီဘုန္းေတာ္ပင္တည္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရုပ္ပံုေတာ္ဖြင့္, ေရာင္ျခည္ေတာ္ဖြင့္, ေစတီေတာ္ဖြင့္, အခန္း ၃-ပုိင္းကိုျပ၍ စဥ္းစားေသာအခါ ဗုဒၶရွင္ေတာ္၏ အမ်ိဳးဇာတ္အားျဖင့္ ပင္ကိုယ္အတုိင္းပင္ အလြန္တင့္တယ္ေတာ္မူပံု, တစ္ခါတစ္ရံ ေရာင္ျခည္ေတာ္ေျခာက္သြယ္ျဖင့္သာ၍ သပၸါယ္ေတာ္မူပံု, ထုိမွ်ေလာက္ တင့္တယ္သပၸါယ္ေတာ္မူေသာ ကိုယ္ေတာ္ျဖင့္ အားလပ္ခြင့္မရေအာင္ သတၱ၀ါမ်ား၏အက်ိဳးကို ပရိနိစံေတာ္မူခ်ိန္အထိ ေဆာင္ေတာ္မူပံုမ်ားကို စိတ္ထဲ၌ ၾကည္ႏူးဖြယ္ရာ ထင္ျမင္လာပါလိမ့္မည္၊ ထုိသို႔ ထင္ျမင္လာေသာ ဘုရားအာရုံကို ေပ်ာက္ကြယ္မသြားေစဘဲ အဖန္တလဲလဲ စြဲျမဲစြာ အာရုံယူေနမူကို "ဗုဒၶႏုႆတိ ကမၼ႒ာန္းတစ္မ်ိဳး"ဟု မွတ္ပါ၊ (ဗုဒၶ=ဘုရားကို + အႏု=အဖန္ဖန္ အထပ္ထပ္+သတိ=အမွတ္ရေနျခင္း၊) ထုိအာရုံယူမူ၏ ေရွးသူေတာ္ေကာင္းတုိ႔ ထံုးေဟာင္းတစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္းကို မွတ္သားဖုိ႔ရာ ဗုဒၶအပဒါန္ပါဠိေတာ္မွ ထုတ္ျပဦးမည္။