အမွတ္စဥ္ (၆၅) {ကရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ျမင့္ျမတ္ေသာေနထိုင္ျခင္း၊ အပၸမညာ၊ ေမတၱာန႔ဲ ဥေပကၡာ၊ တၿပိဳင္နက္ မျဖစ္၊ ဝိရတီေစတသိတ္ (၃)ပါး၊ နိဂံုး}

က႐ုဏာ
                  

ေနာက္ထပ္ ေျပာစရာရွိတာက အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း ျဗဟၼဝိဟာရ ၄-ပါးထဲက “က႐ုဏာ၊ မုဒိတာ”၊ ‘မုဒုတာ’ လို႔ တစ္ေခ်ာင္းငင္နဲ႔ ေရးရင္ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတာ၊ ဒါက လံုးႀကီးတင္နဲ႔ ေရးတဲ့ ‘မုဒိတာ’၊ က႐ုဏာနဲ႔ မုဒိတာ၊ က႐ုဏာ ကို ဂယ္နဲ႔ ေရးတာ မဟုတ္ဘူး၊ ကႀကီးနဲ႔ ‘က႐ုဏာ’၊ ျမန္မာလို ျပန္ရင္ ၾကင္နာသနားျခင္းဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ရတယ္။

                  

 ၾကင္နာသနားတယ္ဆိုတာ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္မႈရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္၊ ေလာကမွာ သနားၾကင္နာမႈ ကင္းမဲ့ၿပီး တိရစာၦန္ကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ လူအခ်င္းခ်င္းပဲျဖစ္ျဖစ္ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ရင္ ေကာင္းတာမွ မဟုတ္တာ၊ ၾကင္နာသနားတဲ့စိတ္ဟာ မြန္ျမတ္တယ္၊ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တာဟာ မြန္ျမတ္တဲ့စိတ္ မဟုတ္ဘူး၊ က႐ုဏာက ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ ေဒါသကို ဖယ္ရွားပစ္တာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဝိဟိ ံသတရားမ်ဳိးကို ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္တယ္၊ စိတ္ထဲမွာ ရက္စက္တဲ့ သဘာဝ စိတ္အညစ္အေၾကးကို က႐ုဏာက ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္တာ။

                  

က႐ုဏာဟာ ဘာနဲ႔ သဘာဝခ်င္း နီးစပ္လဲဆိုရင္ ဝမ္းနည္းတာနဲ႔ နီးစပ္တယ္၊ အဲဒီေတာ့ သနားတာကို ဝမ္းနည္းတဲ့ အဆင့္မေရာက္ေစရဘူး၊ စိုးရိမ္ေသာက ဝမ္းနည္းသြားရင္ က႐ုဏာမဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ က႐ုဏာဆုိတာ ၿငိမ္းေအးရမယ္၊ ၿငိမ္းေအးတယ္ ဆိုတာ အကုသိုလ္စိတ္ မဟုတ္ဘူး၊ ဝမ္းနည္းသြားရင္ အကုသိုလ္စိတ္ျဖစ္တယ္၊ သနားတယ္ဆိုတာ ဒုကၡ ေရာက္ေနတဲ့သူကို “ဒီ ဒုကၡကေန ငါ ဘယ္လို ကယ္တင္ရမလဲ၊ ဒီ ဒုကၡေတြ သူ႔မွာ မျဖစ္ပါေစနဲ႔ ၿငိမ္းေအးပါေစ” ဆိုတဲ့ မြန္ျမတ္တဲ့ စိတ္ထားကို ေျပာတာ၊ “အမယ္ေလး သနားလိုက္တာ” ဆိုၿပီး မ်က္ရည္က်ရင္ က႐ုဏာအဆင့္ကို လြန္သြားၿပီ။

က႐ုဏာရဲ႕ အနီးစပ္ဆံုး ရန္သူဟာ ဘာလဲဆိုရင္ ေဒါမနႆ (felling sad) ဝမ္းနည္းမႈ၊ ေသာကဟာ က႐ုဏာရဲ႕ အနီးကပ္ဆံုးရန္သူပဲ၊ အေနာက္တိုင္းသားေတြက တိရစာၦန္ကို တအားခ်စ္တယ္၊ တအားခ်စ္ောတ့ တိရစာၦန္ကို ႏွိပ္စက္ရင္ သူတို႔ စိတ္ထဲမွာ က႐ုဏာတင္ မက ေဒါသပါ ျဖစ္လာတာ၊ ဒါကို က႐ုဏာေဒါေသာလို႔ ေျပာၾကတယ္ေလ၊ က႐ုဏာရဲ႕ ေနာက္မွာ ေသာက မပါေစရဘူး၊ ေသကပါရင္ အကုသိုလ္ျဖစ္သြားၿပီ၊ က႐ုဏာဆိုတာ ဆင္းရဲဒုကၡက လြတ္ေစခ်င္တဲ့စိတ္ပဲ၊ မြန္ျမတ္တယ္၊ ဆင္းရဲဒုကၡက လြတ္ေစခ်င္တယ္၊ ဆင္းရဲ႕ဒုကၡက လြတ္ေအာင္ ကူညီတယ္၊ ႏႈတ္နဲ႕ ကူညီတယ္၊ ပစၥညး္နဲ႔ ကူညီတယ္၊ လက္ေတြ႔ ကူညီတယ္၊ ဒါဟာ က႐ုဏာရဲ႕ အေျခခံသေဘာတရား စြမ္းအားပဲ။

မုဒိတာ
                  

‘မုဒိတာ’ ဝမ္းသာတယ္ဆိုတာက လူတစ္ေယာက္ကႀကီးပြား တိုးတက္လာၿပီ ဆိုရင္ စိတ္ထဲက ဝမ္းသာႏိုင္ရမယ္၊ တရားဘက္ကပဲ တိုးတက္ တိုးတက္၊ စီးပြားဘက္က တိုးတက္ တိုးတက္ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ျမင္လုိက္ရရင္ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ တိုက္နဲ႔ အိမ္နဲ႔ ျမင္လိုက္ရရင္ ကိုယ့္စိတ္ထဲမွ ဝမ္းသာတာဟာ မုဒိတာ ျဖစ္တာ။

               

မုဒိတာ မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္စိတ္အညစ္က တားလဲ ဆိုရင္ ‘ဣႆာ’ က တားတယ္၊ ဣႆာ ဆိုတဲ့ အဆိုးတရားကို မုဒိတာက ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္တယ္၊ ဣႆာ ဆိုတဲ့ စိတ္္အညစ္အေၾကးကို မုဒိတာ က ျဖဴစင္ေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တယ္၊ ဣႆာရွိေနသမွ် မုဒိတာ မျဖစ္ဘူး၊ မုဒိတာ ရွိရင္လည္း ဣႆာမျဖစ္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ သူမ်ား ခ်မ္းသာတာကို ဝမ္းသာႏုိင္ဖို႔ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္၊ ဝမ္းမသာႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ဣႆာျဖစ္ေနလို႔ပဲ ေအာက္ေမ့ပါ၊ ကိုယ္နဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖက္ တစ္ေယာက္က ႏိုင္သြားရင္ congratulation ေတာ့ လုပ္ႏိုင္ရမွာေပါ့၊ စိတ္ထဲက လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ congratulation လုပ္ႏိုင္မွ၊ မုဒိတာ ဆိုတာ စိတ္ပါလက္ပါ ဝမ္းသာတာ၊ ၿပိဳင္ဖက္ရဲ႕ ေအာင္ႏိုင္မႈကို ေက်ေက်နပ္နပ္ အသိအမွန္ျပဳႏိုင္ရမယ္၊ အဲဒီလို အသိအမွတ္မျပဳႏိုင္ရင္ မာနလို ဝန္တိုစိတ္ဆိုတဲ့ ဣႆာ ျဖစ္ေနလို႔ပဲ။

                  

တစ္ခါတုနး္က စကိတ္စီးတဲ့ အမ်ိဳးသမီး နွစ္ေယာက္၊ တစ္ေယာက္က ခ်န္ပီယံ၊ ေနာက္တစ္ေယာက္ ၿပိဳင္ဖက္၊ သူ႔ထက္သာမယ့္ အေနအထားရွိေတာ့ လူဆိုးငွားၿပီးေတာ့ ေျခေထာက္က်ိဳးေအာင္ ႐ိုက္ခိုင္းတာ ကမာၻမွာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္၊ အဲဒါ ဣႆာေၾကာင့္ ျဖစ္တာ၊ ကိုယ့္လာၿပိဳင္တဲ့သူကို မလိုခ်င္ဘူး၊ ဖယ္ရွားပစ္တာ၊ ဣႆာေၾကာင့္ ျပႆနာအမ်ားႀကီး တက္တတ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္ မုဒိတာ ပြားပါလို႔။

ျမင့္ျမတ္ေသာ ေနထိုင္ျခင္း
                  

Society လု႔ိေခၚတဲ့ လူ႔ အသိုင္းအဝိုင္းထဲမွာ ေနတဲ့အခါ အားလံုးအေပၚ အက်ိဳးလိုလားတဲ့ စိတ္ကို ေမြးရမယ္၊ ေမတၱာေပါ့၊ အားလံုး ေကာင္းစားေစခ်င္တယ္။ ဘယ္သူ႔အေပၚမွ မမုန္းဘူး၊ အားလံုးရ႕ဲ အက်ိဳးစီးပြားကို လုိလားတဲ့ ေမတၱာရွိရမယ္၊ အဲဒီလို ေမတၱာထားတဲ့ အထဲမွာ တခ်ိဳ႕က ကိုယ့္ထက္ နိမ့္က်သြားတယ္၊ သို႔မဟုတ္ ဆင္းရဲ႕ဒုကၡ ေရာက္သြားတယ္ေပါ့၊ အဲဒီပုဂၢဳိလ္ကို ၾကင္နာသနားရမယ္၊ ေဖးမရမယ္၊ အျပစ္တစ္စံုတရာ ျဖစ္ေနရင္ ကိုယ္တက္ႏိုင္သေလာက္ ေဖးမရမယ္၊ အျပစ္တစ္စံုတရာ ျဖစ္ေနရင္ ကိုယ္တက္ႏိုင္သေလာက္ ေဖးမရမယ္၊ ကူညီမယ္၊

အဲဒါ က႐ုဏာ၊ တိုးတက္ ႀကီးပြားသြားတဲ့ သူကိုေတာ့ အျပစ္ မေျပာဘူး၊ ဝမ္းသာတယ္၊ မုဒိတာ။ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းတဲ့ ကိုယ္က်င့္တရားေတြလဲ၊ ကိုယ့္စိတ္မွာ ခ်မ္းသာစရာႀကိးပဲ။ အလြန္မြန္ျမတ္တာ၊ ဒါေၾကာင့္မို႔ ျဗဟၼဝိဟာရလို႔ ေခၚတာ၊ ျမတ့္ျမတ္ေသာ ေနထိုင္ျခင္းလို႔ ေျပာတယ္၊ ဒီတရားေတြနဲ႔ ေနထိုင္ရင္ ျမတ့္ျမတ္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။မေန႔က အပိုင္း(၁)မွာ ဥေပကၡာအေၾကာင္း ေဟာခဲ့ၿပီးၿပီ။

အပၸမညာ
                  

အခုဟာက အပၸမညာေစတသိတ္လို႔ ေခၚတဲ့ က႐ုဏာနဲ႔ မုဒိတာကို ေရြးထုတ္တာ၊ ‘အပၸမညာ’ ဆိုတာ အတိုင္းအတာ အကန္႔အသတ္ မရွိတဲ့ အာ႐ံုေပၚမွာ အေျခခံတာ၊ ေလာကမွာ ရွိတဲ့သတၱဝါေတြဟာ အကန္႔အသတ္ မရွိဘူး၊ အမ်ားႀကီးပဲ၊ လူသား ေတြအေပၚသာ ထားရမယ္၊ တိရစာၦန္ေတြအေပၚ မထားရဘူး၊ ဒီလို မရွိဘူး၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ အေပၚမွာသာ ထားရမယ္၊ ဒိျပင္ လူမ်ိဳးေတြအေပၚ မထားရဘူး၊ ဒီလိုလည္း မရွိဘူး၊ လူေတြ အေပၚထားရမယ္၊ နတ္ေတြအေပၚထားစရာမလုိဘူးလို႔လည္း မရွိဘူး၊ အဲဒီေတာ့ အကန္႔အသတ္ ေဘာက္ခတ္ထားတာ မရွိတာ အပၸမညာလုိ႔ ေခၚတယ္။

                  

သတၱဝါအားလံုးအေပၚ တညီတည္း ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ လိုလားတာ ေမတၱာ၊ တညီတည္း ဆင္းရဲဒုကၡမွ ကင္းေစခ်င္တာ က႐ုဏာ၊ အားလံုးႀကီးပြားေနတာ ဝမ္းသာႏိုင္တာ မုဒိတာ၊ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြ ဘယ္သူမွ မဆုတ္ယုတ္ၾကပါေစနဲ႔၊ ရထားတဲ့ အေျခအေနေကာင္းေတြ ပ်က္ျပား မသြားပါေစနဲ႔ဆိုတာ မုဒိတာ၊ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေမတၱာေတာ့ ပို႔ၾကတာေပါ့၊ က႐ုဏာ ပို႔ခ်င္ရင္ ဘယ္လို ပိုရမလဲဆိုေတာ့ “ဒုကၡမုစၥႏၲဳ- ဆင္းရဲဒုကၡက လြတ္ၾကပါေစ၊ ဘယ္သူမွ ဒုကၡမေရာက္ၾကပါေစနဲ႔၊ ဘယ္သူမွ အေျခမဲ့ အေနမဲ့ မျဖစ္ၾကပါေစနဲ႔” ၊ ဒါ က႐ုဏာပို႔တာ။

                  

မုဒိတာပို႔ခ်င္ရင္ “ယထာလဒၶသမၸတိၱေတာ မာ ဝိဂစၦႏၲဳ” ရထားတဲ့ အေျခအေနေကာင္းေတြ ဆုတ္ယုတ္မသြားပါေစနဲ႔၊ အားလံုး လက္ရွိအေျခအေနကေန တိုးတက္ပါေစ၊ ဒီထက္ယုတ္ေလ်ာ့မသြားပါေစနဲ႔ ၊ ဒီလို ဝမ္းသာၿပီး ပို႔ရတာ။

                  

ဥေပကၡာက်ေတာ့ “သေဗၺသတၱာ ကမၼႆကာ - သူ႔ထိုက္နဲ႔ သူ႔ကံနဲ႔ သြားတာ၊ ငါ သနားေနလို႔လည္း ဘာမွ မျဖစ္လာဘူး၊ လုပ္စရာရွိတာ လုပ္ေပးၿပီးၿပီ”၊ ဥေပကၡာဆိုတာ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းဆိုတဲ့ ဘက္လိုက္မႈ မရွိတဲ့သေဘာ။ က႐ုဏာက ဆင္းရဲတဲ့အေပၚ ဘက္လိုက္တာ ရွိတယ္၊ မုဒိတာကလည္း ခ်မ္းသာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္အေပၚ ေျမွာက္ပင့္ေပးတဲ့ ဘက္လိုက္မႈရွိတယ္၊ ေမတၱာကလည္း ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ ျဖစ္ေစခ်င္ေတာ့ စိိတ္ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေလးေတြ ျဖစ္ေစတယ္၊ ဥေပကၡာ ကေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ဘူး၊ အားလံုးအေပၚ တန္းတူညီမွ် ကံေပၚမွာ အေျခတည္ေနတယ္၊ လုပ္စရာရွိတာ လုပ္ေပးတယ္၊ ဥေပကၡာဟာ စိတ္ထဲမွာ အၿငိမ္သက္ဆံုး၊ အၿငိမ္းခ်မ္းဆံုး၊ အျမင့္ျမတ္ဆံုး၊ ဥေပကၡာထားဖို႔က လြယ္တာမဟုတ္ဘူး၊ ျဗဟၼဝိဟာရ ၄-ပါးမွာ တၾတမဇၩတၱတာ ဆိုတာ ဥေပကၡာ၊ အေဒါသ ဆိုတာ ေမတၱာ၊ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟ မွာ က႐ုဏာ, မုဒိတာဆိုၿပီး အပၸမညာ (၂)ပါးကိုသာ ျပာထားတယ္။

ေမတၱာနဲ႔ ဥေပကၡာ
                  

ေမတၱာဆိုတာ အေဒါသဆိုေပမယ့္ အေဒါသတိုင္းေမတၱာမဟုတ္ဘူး၊ သတၱဝါေတြရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ လိုလားတဲ့ သြင္ျပင္ ပါလာေတာ့မွ သူဟာ ေမတၱာျဖစ္တာပါ၊ စိတ္မဆိုး႐ံု သက္သက္မဟုတ္ပဲ အမုန္းကင္းေဝးတဲ့အျပင္ အက်ိဳးလိုလားတာပါ ပါရတယ္။ တၾတမဇၩတၱဟာလည္း ထို႔အတူပဲ၊ သဘာဝတရားေတြ စြမ္းေဆာင္မႈေတြ တညီတည္းျဖစ္ေန႐ံုနဲ႔ ဥေပကၡာမဟုတ္ေသးဘူး၊ သူ႔ကို တိုးတက္ေအာင္ လုပ္လုိက္ေတာ့အခ်စ္အမုန္း ၿငိမ္းသြားၿပီးေတာ့ တည္ၿငိမ္မႈ ရရွိလိုက္တာ၊ အဲဒါမွ ဥေပကၡာ ေခၚတယ္။

တၿပိဳက္နက္ မျဖစ္
                  

က႐ုဏာနဲ႔ မုဒိတာက စိတ္တစ္ခုနဲ႔ ယွဥ္လို႔ရွိရင္ တၿပိဳင္တည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ ဟုတ္တာေပါ့၊ သနားတာနဲ႔ ဝမ္းသာတာ တြဲလို႔ရပါ့မလား၊ လူတစ္ေယာက္ကို သနားလည္း သနား၊ ဝမ္းလည္း ဝမ္းသာ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး၊ ဒီလူ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္တာ ဝမ္းသာလိုက္တာလို႔ ေျပာလို႔ မရဘူး၊ သနားလို႔ပဲ ရမယ္၊ က႐ုဏာပဲ ျဖစ္လို႔ရတယ္၊ ဆင္းရဲဒုကၡ လြတ္ၿပီး ႀကီးပြားသြားရင္ ဝမ္းသာတဲ့ မုဒိတာ ျဖစ္တာေပါ့၊ သူတို႔ႏွစ္ခုသည္ အာ႐ံုခ်င္း မတူတဲ့အတြက္ တၿပိဳင္တည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ က႐ုဏာျဖစ္တဲ့ အခိုက္မွာ မုဒိတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ မုဒိတာျဖစ္တဲ့ အခိုက္မွာ က႐ုဏာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ သဘာဝခ်င္း အာ႐ံုခ်င္း မတူဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ Associate လုပ္လို႔ မရဘူး။

ဝိရတီေစတသိတ္ (၃)ပါး                   

ေနာက္တစ္ခုက ဘာလဲဆိုရင္ ဝိရတီေစတသိတ္ ၃-ခု၊ ဝိရတီဆိုတာ ေရွာင္ၾကဥ္တာ၊ မဂၢင္ ၈-ပါးထဲမွာပါတဲ့ သမၼာဝါစာ၊ သမၼာကမၼႏၲဳ သမၼာအာဇီဝဆိုၿပီး ေရွာင္ၾကဥ္မႈ ၃-မ်ိဳး၊ သမၼာဝါစာ ဆိုတာ ႏႈတ္ကေန ထိန္းသိမ္းၿပီး ဝစီဒုစ႐ုက္ကို ေရွာင္ၾကဥ္တာ၊ ဝစီသုစ႐ိုက္ကို ေဖာ္ေဆာင္တာ၊ ေရွာင္ၾကဥ္တာ အစေလးပဲ ရွိေသးတယ္၊ ေဖာ္ေဆာင္တာလည္း ပါရဦးမယ္၊ ေဖာ္ေဆာင္တာကို ေမ့ေနရင္ ေရွာင္ၾကဥ္တာ သက္သက္ကေတာ့ အိမ္ေနရင္လည္း ေရွာင္တာပဲေလ၊ အိပ္ေနရင္ မလိမ္ဘူး၊ လိမ္လည္မႈ မုသာဝါဒ မျဖစ္ဘူး၊ သူမ်ားကိုလည္း ကုန္းမတိုက္ဘူး၊ မဆဲဘူး၊ အတင္းမေျပာဘူး၊ ဒါေၽႊြကို ေရွာင္႐ံုတင္မက ေဆာင္ရမယ့္တရားလည္း ရိွေသးတယ္။

သမၼာဝါစာ
                  

ဒါေၾကာင့္ သမၼာဝါစာ ဆိုတာ မွန္ကန္ေသာ စကားကို ဆိုရမယ္၊ မွန္ကန္ေသာ စကားကို ဆိုတာဟာ မမွန္ကန္ေသာ စကားဆိုျခင္းမွ ေရွာင္တယ္၊ မိစာၦဝါစာကို ေရွာင္တယ္၊ ဒါျဖင့္ မိစာၦဝါစာ ဘယ္ႏွစ္မ်ိဳး ရွိလဲဆုိရင္ လိမ္ေျပာတာ၊ အမွန္ကို အမွားလုပ္ ေျပာတာ၊ မရွိတာ အရွိလုပ္ေျပာတာ၊ လိမ္တယ္ဆိုတာ အမွန္ကို ေျပာင္းျပန္ေျပာတာ၊ လိမ္တယ္ဆိုရာမွာ အျပစ္ႀကီးတာနဲ႔ အျပစ္မႀကီးတာ ႏွစ္ခုရွိတယ္၊ တစ္ခါတစ္ရံ တခ်ိဳ႕က ေၾကာက္လို႔ လိမ္ေျပာတာ၊ အဲဒါက သိပ္အျပစ္ မႀကီးဘူး၊ ရယ္စရာအေနနဲ႔ ေျပာတာ၊ အျပစ္ သိပ္မရွိဘူး၊ ေလလံုးထြားၿပီး လိမ္ေျပာတာ၊ အဲဒါေတြ သိပ္အျပစ္မႀကီးဘူး။

                  

ဘယ္လိမ္မႈက အျပစ္ႀကီးလဲဆိုေတာ့ တရား႐ံုးမွာ မဟုတ္တဲ့သက္ေသထြက္တာ၊ သူတစ္ပါး ဒုကၡေရာက္ေအာင္ လုပ္ရင္ အျပစ္ႀကီးတယ္၊ သူတစ္ပါးအက်ိဳး ပ်က္စီးသြားေအာင္ လုပ္ရင္ အျပစ္ႀကီးတယ္၊ သူတစ္ပါးအက်ိဳး ပ်က္စီးသြားေအာင္ လုပ္ရင္ ဒီ လိမ္လည္မႈက အျပစ္ႀကီးတယ္၊ ေစတိယမင္းႀကီး ေျမၿမိဳတယ္ ဆိုတာ သူတစ္ပါးအက်ိဳး ပ်က္စီးသြားေအာင္ လုပ္လို႔၊ အဲဒီေခတ္ကလည္း အင္မတန္ သန္႔ရွင္းတဲ့ေခတ္ဆိုေတာ့ ေျမၿမိဳတာေပါ့၊ ခုေခတ္ေျမက အနားယူသြားၿပီ၊ မၿမိဳေတာ့ဘူး၊ ၿမိဳလည္း ဆန္႔မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။

                  

အဲဒီေတာ့ မုသာဝါဒဆိုတာ အလြန္ ဆိုးတယ္လို႔ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာထားတာ ရွိတယ္။

               

“ဧကံ ဓမၼံ အတီတႆ၊

မုသာဝါဒိႆ ဇႏၲဳေနာ။

ဝိတိဏၰပရေလာကႆ၊

နတိၱ ပါပံ အကာရိယံ”။

ဝစီသစၥာကို ဖယ္ရွားၿပီးေတာ့ လိမ္တက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ မဟုတ္တာ အကုန္ေျပာတက္တယ္၊ မေကာင္းမႈမွန္သမွ် အကုန္လုပ္တယ္၊ သူ မလုပ္တဲ့အကုသိုလ္ မရွိဘူး၊ သူက လိမ္တက္ရင္ ၿပီးေရာေလ၊ ဖံုးကြယ္လိုက္တာ၊ အဲဒါေၾကာင့္ သမၼာဝါစာဆိုတာ မလိမ္ဘူး၊ မလိမ္႐ံုတင္ၿပီးလားဆိုေတာ့ မၿပီးေသးဘူး၊ မွန္တာေျပာဖို႔ လိုေသးတယ္၊ မွန္တာကို ေျပာရမယ္။

                  

ေနာက္ ဖ႐ုသဝါစာ - ႏႈတ္ၾကမ္းတမ္းတာတို႔ ဆဲေရးတာတို႔၊ လူတစ္ဖက္သား နားမခ်မ္းသာေအာင္ေျပာတာတို႔ကို ဖ႐ုသဝါစာ လို႔ ေခၚတယ္၊ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ေဒါသထြက္လာေအာင္ ေျပာတဲ့စကားမ်ိဳးေတြဟာ ဖ႐ုသဝါစာပဲ၊ အဲဒီ ဖ႐ူသဝါစာ ကို ေရွာင္ရမယ္တဲ့၊ အဲဒီအစား ၾကင္နာတဲ့ စကာေလးေတြ ေျပာရမယ္၊ ခၽြဲေျပာတဲ့စကားမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး၊ ၾကင္နာတဲ့ စကား ခ်ိဳသာတဲ့စကားေျပာရမယ္။

လူဆိုတာ ခ်ိဴသာတဲ့စကားကို သူလည္းႀကိဳက္၊ ကိုယ္လည္း ႀကိဳက္ပဲေလ၊ အရပ္ထဲမွာ ဆို “ဟဲ့ ေသနာေကာင္ႀကီး” ဒီလိုေခၚၾကရင္ ဘယ္ႀကိဳက္မလဲ၊ အဲဒါမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ၾကင္ၾကာင္ နာနာေျပာတာမ်ိဳး ျဖစ္ရမယ္၊ ျမတ္စြာဘုရားက “ယာသာဝါစာ ေနလာ ကဏၰသုခါ” ၾကားလိုက္ရင္ နားထဲမွာ ခ်မ္းသာသြားတာ၊ စိတ္ထဲ ႏွလံုးထဲ ၾကည္ႏူးသြားတာ၊ အဲဒါမ်ိဳး ေျပာရမယ္၊ အဲဒီထဲမွာ မွန္ကန္တာေတြေျပာရင္ အဲဒီသေဘာမ်ိဳး ရပါတယ္၊ ခၽြဲခၽြဲပ်စ္ပ်စ္ ေျပာရမယ္လို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။

ေနာက္တစ္ခုက ပိသုဏဝါစာ၊ ပီယ-သုည-ကရဏ စကားလံုးကို တစ္လံုးစီ ယူထားတာ၊ ပိယ- ခ်စ္ခင္မႈ၊ သုည-ဆိတ္သုဥ္းသြားေအာင္၊ က႐ုဏ-ျပဳျခင္းလို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္၊ သူငယ္ခ်င္းႏွစ္ေယာက္ အၿမဲ ခ်စ္ခင္ေနတာ၊ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ ခ်စ္ခင္မႈ ပ်က္ျပားသြားေအာင္ ၾကားမွာ ေျပာဆုိတာ၊ ဒါကို ကုန္းတိုက္တယ္လို႔ ေျပာတယ္၊ လူႏွစ္ေယာက္ တည့္ေနတာကို ဟို တစ္မ်ိဳး ဒီတစ္မ်ိဳးေျပာတာ ကုန္းတိုက္တာ၊ အဲဒီ ပိသုဏဝါစာကလည္း အင္မတန္ဆိုးပါတယ္။

                  

“သမဂၢကရဏိ ံ ဝါစံ ဘာသိတာ - ညီညြတ္ေရးစကားေျပာရမယ္၊ ကြဲျပားေအာင္ မလုပ္ရဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ လူႏွစ္ေယာက္ မတည့္ေအာင္ မလုပ္ရဘူး၊ တည့္ေအာင္ ဝိုင္းေျပာေပးရမယ္၊ လူႏွစ္ေယာက္ ကြဲၿပဲေနတာေတာင္ ညွိႏိႈင္းၿပီး ညီညြတ္ေအာင္ ေျပာေပးရမယ္၊တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ မတည့္ေအာင္ မခြဲေကာင္းဘူး၊ ခြဲရင္ ပိသုဏဝါစာ၊ ပိသုဏဝါစာမွ ေရွာင္ရမယ္၊ ကုန္းတိုက္စကား မေျပာ႐ံုတင္မကူဘး၊ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေေယာက္ အဆင္မေျပၾကဘူး၊ မတည့္ၾကဘူးဆိုရင္ေတာင္ ျဖန္ေျဖေပးရမယ္လို႔ ဒီလို ဆုိတာ။

                  

သမၹပၸလာပ ဆိုတာ အက်ိဳးမရွိ၊ မဟုတ္တမ္းတရားေတြ ေျပာတာ၊ မဟုတ္တဲ့  အေၾကာင္းအရာေတြ ေျပာပီး အခ်ိန္ေတြျဖဳန္း၊ အဲဒါမ်ိဳး မလုပ္ရဘူး၊ သမၹပၸလာပ မျဖစ္ေအာင္ မွန္ကုန္တဲ့စကား ေျပာရမယ္၊ အက်ိဳးမရွိတာ မေျပာရဘူး၊ ပညာနဲ႔ ေျပာရမယ္၊ စီးပြားတိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္း ေျပာရမယ္၊ အမ်ား အက်ိဳးျပဳစကား ေျပာရမယ္၊ အက်ိဳးမျပဳတဲ့ စကား မေျပာရဘူး၊ အဲဒီလို တစ္ဖက္ကေရွာင္ၿပီး တစ္ဖက္က ေဆာင္တာမ်ိဳးကိုမွ သမၼာဝါစာလို႔ ေခၚတယ္၊ ဝစီဒုစ႐ိုက္ကို ေရွာင္ၿပီး ဝစီသုစ႐ိုက္ကို ေဆာင္ရမယ္။

               

သမၼာကမၼႏၲ ဆိုတာ လုပ္ရပ္နဲ႔ ပတ္သက္တာ၊ မွန္ကန္တဲ့ လုပ္ရပ္ဆိုတာ မွားယြင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ကို ေရွာင္ျခင္းျဖစ္တယ္၊ မွားယြင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ဆိုတာ အားလံုးသိ တဲ့အတိုင္းပဲ၊ သူမ်ားအသက္သတ္တာ မွားယြင္းတဲ့လုပ္ရပ္၊ သူမ်ားဥစၥာခိုးတာ မွားယြင္းတဲ့  လုပ္ရပ္၊ အဲဒီ မွားယြင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ကေန ေရွာင္ရွားရင္ သမၼာကမၼႏၲ ျဖစ္သြားၿပီ။

                  

သမၼာအာဇီဝ ဆိုတာ ဝစီဒုစ႐ိုက္ ၄-ခု၊ ကာယဒုစ႐ိုက္ ၃-ခု၊ အားလံုးေပါင္းလုိက္ောတ့ ၇-ခု၊ အဲဒီ ၇-ခုနဲပ စြားပြားမရွာရဘူးတဲ့၊ ေကာင္းတဲ့နည္းနဲ႔ စီးပြားရွာရင္ သမၼအာဇီဝ၊ ဆိုပစို႔၊ သူမ်ားအသက္သတ္ၿပီး စီးပြားရွာရင္ မိစၧာအာဇီဝ၊ ကိုယ့္စီးပြားအတြက္ သတ္ရင္ မိစၧာအာဇီဝ ျဖစ္တယ္၊ ပိုက္ဆံမရွိလို႔ ကိုယ့္စီးပြားအတြက္ ခိုးရင္ မိစၧာအာဇီဝ၊ ဒီျပင္နည္းနဲ႔ ခိုးတာက ဒုစ႐ိုက္။

                  

ကာမဂုဏ္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တစ္စံုတစ္ေယာက္က ပိုက္ဆံေပးၿပိး သူမ်ား သားမယားကို ဖ်က္ဆီးခိုင္းတယ္၊ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းအျဖစ္ ပိုက္ဆံယူၿပီး လုပ္ရင္ မိစၧာအာဇီဝ၊ ကိုယ့္ဘာသာ ကုိယ့္ဝါသနာပါလို႔ လုပ္ရင္ ဒုစ႐ိုက္၊ အဲဒီလို ခြဲရမယ္။

                  

စကားေျပာတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုယ့္ဟာကိုယ္ လိမ္တဲ့သူက ႐ိုး႐ိုးလိမ္တာ၊ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္မွ မရိွဘူး၊ ဒါဆို ဝစီဒုစ႐ိုက္ျဖစ္တယ္၊ ပိုက္ဆံရလို႔ လိမ္တာဆိုရင္ မိစၧာအာဇီဝျဖစ္တယ္၊ လူႏွစ္ေယာက္ တည့္ေနတာ မၾကည့္ခ်င္ူဘး၊ သြားကုန္းတိုက္ေရာ့ ေငြတစ္သိန္းေပးမယ္ဆိုလို႔ လုပ္ရင္ မိစၧာအာဇီဝ၊ ႐ိုး႐ိုးေျပာဆုိမိတာက ဝစီဒုစ႐ိုက္၊ မိမိစီးပြားအတြက္ အသံုးခ်ေျပာဆိုတာက မိစၧာအာဇီဝ၊ ေပါင္းလိုက္တဲ့အခါ ဒုစ႐ိုက္ ၇-ပါးကို အသက္ေမြးမႈအတြက္ အသံုးခ်လု႔ိရွိရင္ မိစၧာအာဇီဝျဖစ္ယတ္၊ အသံုးမခ်ဘဲ ေရွာင္ၾကဥ္ရင္ သမၼာအာဇီဝ ျဖစ္တယ္။

                  

ဝိရတီေစတသိတ္ ၃-ခု ကလည္း အသီးသီး ဒုစ႐ိုက္ကို အာ႐ံုျပဳၿပီးေတာ့ ေရွာင္ၾကဥ္တာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အာ႐ံုက တစ္ခုစီ မတူဘူး၊ မတူသည့္အတြက္ေၾကာင့္ မဟာကုသိုလ္စိတ္မွာ ယွဥ္တြဲတဲ့အခါ တစ္ခုစီ တစ္ခုစီမွ ျဖစ္လို႔ရတယ္၊ ၃-ခုလံုး ၿပိဳင္တူျဖစ္လို႔ မရဘူး၊ သို႔ေသာ္ ေလာကုတၱရာ မဂ္စိတ္မွာပါတဲ့အခါ မေကာင္းတာေတြ  အားလံုးကို တၿပိဳက္နက္ ဖယ္ရွားပစ္တာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မဂ္စိတ္မွာေတာ့ ၃-ခုလံုး တၿပိဳင္နက္ ျဖစ္တယ္။

 ပညိေျႏၵ
                  

ဘာက်န္ေသးလဲဆုိေတာ့ ပညိေျႏၵဆိုတာ က်န္ေသးတယ္၊ အဲဒါ အေမာဟ၊ (ဒီ စဥ္နဲ႔ ဘာလို႔ ျပတာလဲဆိုေတာ့ စိတ္နဲ႔ ယွဥ္တြဲၿပီး ျပတဲ့အခါ လြယ္ေအာင္လို႔ ျဖစ္တယ္) အသိဉာဏ္၊ မေတြေဝျခင္း၊ ဝိဇၨာဆိုတာကို  အေမာဟလို႔ ေခၚတယ္၊ ေမာဟရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္၊ မသိျခင္းတရားကို ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္တယ္၊ အဲဒီ အေမာဟကို ပဲ မဂၢင္ ၈-ပါးမွာ ‘သမၼာဒိ႒ိ’ လို႔ ေခၚတယ္၊ ေဗာဇၩင္ ၇-ပါးမွာေတာ့ ‘ဓမၼဝိစယ သေမၺာဇၩင္’ လို႔ေခၚတယ္၊ ပညာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ နာမည္ေတြခ်ည္းပဲ၊ ေနာက္ ဝိပႆနာ က်င့္ရာမွာလည္း ဝိပႆနာဆုိတာလည္း ဒီ အေမာဟပဲ၊ အေမာရဲ႕ စြမ္းရည္သတိၱလည္း မတူဘူး။

 နိဂံုး
                  

ဒါေၾကာင့္ ေပါင္းလိုက္လုိ႔ရွိရင္ စိတ္ျဖဴင္မႈ အင္အားစုမ်ားဟာ ၂၅-မ်ိဳး ရွိတယ္၊ စိတ္ရဲ႕ အညစ္အေၾကးက ၁၄-ခုပဲ ရွိတယ္၊ ဘာမွ ေၾကာက္စရာမရွိဘူး၊ အင္အားသာေနတာ အ႐ံႈးေပးလို႔ေတ့ မရဘူး၊ သို႔ေသာ္ စိတ္အညစ္ေၾကးက လူေတြရဲ႕ စိတ္ကို လႊမ္းေနတယ္၊ ဒီ ၂၅-ခုက ၁၄-ခုကို မလႊမ္းမိုးႏို္င္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္၊ အဲဒါ လႊမ္းႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ လုိတယ္လို႔ ဆိုတယ္၊ final က်ေတာ့ အခု ေျပာခဲ့တဲ့ စိတ္ျဖဴစင္မႈ အင္းအားစုေတြဟာ ေနာက္ဆံုးတိုက္ပြဲေရာက္ေတာ့ မစင္ၾကယ္တာေတြ အားလံုးကို လံုုးဝ ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္တယ္၊ အကယ္၍ ဖယ္ရွားမပစ္ႏိုင္ဘူးဆိုရသ္ သတၱဝါေတြ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး သံသရာက လြတ္ႏိုင္ေတာ့မလဲ။

                  

ဘုရား, ရဟႏၲာတို႔က်ေတာ့ လံုးဝ ဖယ္ရွားပစ္လိုက္ၿပီ၊ ဒီ ၁၄-မ်ိဳးလံုးကို ၂၅မ်ိဳးနဲ႔ လံုးဝ ဖယ္ရွားပစ္လုိက္ၿပီ၊ ၂၅-မ်ိဳးကလည္း အဆင့္ အဆင့္ဆင့္ ဖယ္ရွား ပစ္လုိက္တယ္၊ ကာမာဝစရကုသိုလ္မွာရွိတဲ့ ဒီတရား၊ မဟဂၢဳတ္ကုသိုလ္မွာရွိတဲ့  စ်ာန္နဲ႔ ယွဥ္တြဲလာတဲ့ ဒီတရား၊ အစြမ္းအထက္ဆံုးကေတာ့ မဂ္နဲ႔ ယွဥ္တြဲလာတဲ့ ေဟာဒီ စြမ္းအားေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ထက္ျမက္တယ္၊ စြမ္းေဆာင္မႈေတြ ပိုၿပီး ထက္ျမက္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ စိတ္ရဲ႕ အညစ္အေၾကး မွန္သမွ်ကို လံုးဝ ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လံုးဝ ဖယ္ရွားႏိုင္ဖို႔ရာ အတြက္ က်င့္စဥ္ကေတာ့ သမထက်င့္စဥ္နဲ႔ ဝိပႆနာက်င့္စဥ္ပဲ၊ သမာဓိတရား ထူေထာင္ၿပီးေတာ့ မိမိသႏၲာန္မွာ အသိဉာဏ္က စြမ္းေဆာင္မႈေတြ ေပးၿပီးေတာ့ အားလံုးေသာ စိတ္အညစ္ေၾကးေတြကို ေဆးေၾကာႏိုင္ပါတယ္။

                  

အဘိဓမၼရဲ႕ အေျခခံသေဘာ တရားေလးေတြကို ေဟာခဲ့တာ ျဖစ္ေပမယ့္ ဒါ အျပည့္အစံု မဟုတ္ေသးဘူး၊ ၁၀-ရက္အတြင္းေဟာခဲ့တဲ့အထဲမွာ ႐ုပ္အေၾကာင္း ပါတယ္၊ စိတ္အေၾကာင္းပါတယ္၊  ေစတသိတ္အေၾကာင္း ပါတယ္၊ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟနဲ႔ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ၃-ပိုင္းပဲ ကုန္ေသးတယ္၊ ေနာက္ထပ္ ၆-ပိုင္း က်န္ေသးတယ္၊ ႐ုပ္ပိုင္းရယ္, စိတ္ပိုင္းရယ္, ေစတသိတ္ပိုင္းရယ္ ဒါလည္းပဲ apply လုပ္ၿပီးေတာ့ ဒီသဘာဝတရားေတြ ေပၚလြင္႐ံုေလာက္ပဲ ေျပာႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

                  

ဒီထက္ အေသးစိတ္ကို ဆက္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္၊ ဆက္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာတဲ့အခါ မိမိရဲ႕သဘာဝတရားျဖစ္စဥ္ေတြကို သိရွိလာတဲ့အတြက္ ငါ, ငါ့ဥစၥာဆိုတဲ့ အစြဲေတြ၊ သတၱဝါဆိုတဲ့ အစြဲေတြ၊ စိတ္ထဲမွာ ညစ္ေထးေနတဲ့ သဘာဝတရားေတြ အားလံုးကို ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္တယ္၊ လံုးဝကို ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္မွ အသိဉာဏ္ဟာ ပြင့္လင္းလာၿပီး နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ၾကမွာျဖစ္လို႔ ဒီ အသိဉာဏ္ေတြ ရေအာင္ ႀကိဳစား အားထုတ္ႏိုင္ၾကပါေစကုန္သတည္း။    ။

“ သာဓု - သာဓု - သာဓု ”

                ဓေမၼာသဓံ ပိဝိတြာန၊
                ဝိသာ သေဗၺ သမူဟတာ။
                အဇရာမရံ သီတိဘာဝံ၊
                နိဗၺာနံ ယႏၲဳ သာဓေဝါ။

ဓေမၼာသဓံ - ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟဆိပ္ေတာက္ ကင္းေပ်ာက္ၾကည္ေအး တရားေဆးကို၊
ပိဝိတြာန - ဝမ္းသာရႊင္ျပ ေသာက္ၾကရ နာၾကရကုန္ေသာေၾကာင့္၊
ဝိသာသေဗၺ - ပူဆာ ညစ္ေနာက္ ကိေလသာ အဆိပ္အေတာက္ ဟူမွ်တို႔သည္၊
သမူဟတာ- ပိန္းၾကာဖက္တြက္ ေရမတင္သကဲ့သို႔ ကင္းစင္လြင့္ေပ်ာက္ ေဘးမေရာက္ေအာင္ ပယ္ေဖ်ာက္အပ္ကုန္သည္၊
ေဟာႏၲဳ - စင္စစ္မေသြ ျဖစ္ၾကပါေစကုန္သတည္း၊
အဇရာမရံ - အိုျခင္းလည္းကြာ နာျခင္းလည္းကင္း ေသျခင္းလည္း ရွင္းထေသာ၊
သီတိဘာဝံ - ကိေလသာဟူ အပူခပ္သိမ္း ကင္းၿငိမ္းရာ အစစ္ ျဖစ္ေပထေသာ၊
နိဗၺာနံ - နိဗၺာန္ဟုေခၚ ေအးၿမိဳ႕ေတာ္သို႔၊
သာဓေဝါ - တရားခ်င္ခင္ စိတ္ေကာင္းဝင္ျငား သူေတာ္စင္ အမ်ားတို႔သည္၊
ယႏၲဳ - ပါရမီအဆင့္ဆင့္ ျမင့္ထက္ျမင့္၍ မလင့္ပံုေသ ဆိုက္ေရာက္ေတာ္ မူၾကပါေစကုန္သတည္း။

“ သာဓု - သာဓု - သာဓု ”

*ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္* အဂၢမဟာပ႑ိတ အရွင္နႏၵမာလာဘိ၀ံသ (Ph.D)
အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ) (စာ ၃၅၄- ၃၆၉)  မွ ေကာက္ႏႈတ္ေရးသား ပူေဇာ္ပါသည္။

အဘိဓမၼာျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ) ၿပီးပါၿပီ။

ဤ အဘိဓမၼာျမတ္ေဒသနာပို႔စ္မ်ားကို ဒကာ Ye Win Tun ၏ facebbk မွ သူ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ျပန္လည္ ဓမၼဒါနျပဳပါသည္။

ဒကာ Ye Win Tun  ေမးျဖင့္ပို႔ေပးထားေသာ အဘိဓမၼာျမတ္ေဒသနာ (ဒုတိယတြဲ)ကို 

ဆက္လက္ဓမၼဒါနျပဳပါမည္။

တင္ျပသူ Yanan Sanein အခ်ိန္ 6:49 AM