အတိတ္နိမိတ္ယံုၾကည္မႈ

ၾကြက္သည္ အ၀တ္၏ အနားႏွစ္ဖက္ကိုခဲမူ စီးပြားေလွ်ာ့အံ့။
ေလးေထာင့္အနားကိုခဲမူ စီးပြားတက္အံ့။
အ၀တ္၏ ၾကြင္းေသာေနရာကိုခဲမူ ေဘးျဖစ္အံ့။
ၾကြက္သည္ (လူကိုခဲမူ) လက္ကိုခဲမူ ေရႊေငြရအံ့။
ေျခကိုခဲမူ လာဘ္ရအံ့။
သလံုးကိုခဲမူ ေရာဂါရအံ့။

(သုတသနိက်မ္း)

ေထရ၀ါဒပိဋကတ္ေတာ္ကို ဓမၼရတနာအျဖစ္ ကိုးကြယ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌
ရေသ့တို႔၏ စိတ္ေျဖရာ က်မ္းစာမ်ားကို ဆိုႏိုင္ေသာ အတိတ္ေဟာ၊ နိမိတ္ေဟာက်မ္းမ်ားလည္း ျဖစ္ထြန္းခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ပရိေစၧဒၾကာျမင့္ခဲ့ေပျပီ။
ျဗဟၼဏပုဏၰားတို႕၏ က်မ္းစာမ်ားျဖစ္ေသာ ယင္းက်မ္းစာမ်ား၏ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈကလည္း မေသးငယ္လွေပ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေရွးျမန္မာအမ်ားစုသည္ အတိတ္နိမိတ္တို႔အေပၚ၌
ယံုၾကည္မႈ ၾကီးမားခဲ့ေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါ၏

အတိတ္နိမိတ္ယံုၾကည္မႈသည္-
         (၁) သမၼာဒိဌိေလာ၊ မိစၧာဒိဌိေလာ။
         (၂) ေထရ၀ါဒ ပိဋကတ္က ယင္းယံုၾကည္မႈကို လက္ခံပါ၏ေလာ။
         (၃) ဘုရားရွင္က ယင္းယံုၾကည္မႈကို ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူပါ၏ေလာ။
         (၄) ယင္းယံုၾကည္မႈသည္ "ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ" ႏွင့္ ကိုက္ညီပါသေလာ၊ ဆန္႕က်င္ပါသေလာ။

အတိတ္စြဲ၊ နိမိတ္စြဲမ်ား၌ အယူသီးခဲ့ၾကေသာ ေရွးသူေတာ္ေဟာင္းတစ္ခ်ိဳ႔သည္
အထက္ပါ မွတ္ေက်ာက္မ်ားအေပၚတြင္ "အတိတ္ နိမိတ္ ယံုၾကည္မႈ" ကိုတင္လ်က္ ေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ခဲ့ျခင္းရွိဟန္မတူ။
စင္စစ္ "အတိတ္နိမိတ္" ဟူ၍ တစ္ဆက္တည္း တစ္စပ္တည္း ေရာေထြးေခၚဆိုေနၾကလင္းကစား
ယင္းမွာ သီးျခားအဓိပၸာယ္ ရိွေသာ ေ၀ါဟာရႏွစ္ခုကို ေပါင္းစည္းထားျခင္း ျဖစ္ပါ၏။

ျမန္မာအဓိပၸာယ္ အဘိဓာန္က်မ္း၌ "အတိတ္" "နိမိတ္" တို႔ကို ဤသို႕ ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။
အတိတ္။   ။ ေနာင္လာမည့္ ကာလတြင္ ျဖစ္ပ်က္မည့္အေၾကာင္းကို သိေစႏိုင္ေသာ နိမိတ္၊ ေနာင္အခါတြင္ ျဖစ္ပ်က္မည့္ အခ်င္းအရာ၏ ေရွ႕ေျပးျဖစ္ရပ္လကၡဏာ။
နိမိတ္   ။   ။ ေကာင္းမည္၊ ဆိုးမည္၊ ျဖစ္မည္၊ ပ်က္မည္ စသည္တို႔ကုိ
 ၾကိဳတင္သိေစႏို္င္ေသာ အမွတ္လကၡဏာ။

အထက္ပါ ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွစ္မ်ိဳးမွာ သေဘာခ်င္းတူညီေနသည္ကို ေတြ႕ရေပလိမ့္မည္။
အတိတ္ နိမိတ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေရစၾကိဳ အရွင္ဧသိကဆရာေတာ္က
သူ၏ သေဘာထားကို တင္ျပခဲ့သည္မွာ မွတ္သားဖြယ္ေကာင္းလွပါသည္။

အမွန္မူ အတိတ္ႏွင့္နိမိတ္သည္ ျခားနားမႈရွိရပါမည္။ ျခားနား၍သာ ခြဲျခားအသံုးျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ စာေရးသူ၏ သေဘာထားျဖင့္ ေျပာရလွ်င္
အတိတ္ဆိုသည္မွာ ယုတၱိမဲ့ အယူအဆသာျဖစ္ပါသည္။
နိမိတ္မွာမူ ယုတၱိရွိ ယုတၱိမဲ့ ႏွစ္မ်ိဳးကို အေျခခံေနပါသည္။

ရွင္းပါဦးမည္။
အိပ္မက္တိတၳံေခၚေသာ က်မ္းစာမ်ားကို ေတြ႕ဖူးၾကားဖူးၾကေပလိမ့္မည္။
ဤသို႕ျမင္မက္လွ်င္ ဤသို႕ျဖစ္မည္ စသည္ျဖင့္ ေဟာစာတမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ျပဳလုပ္ထားသည္။
အိပ္မက္သည္ လူတိုင္းလိုလို ျမင္မက္ေနၾကသည္။ အိပ္မက္ေကာင္းလည္း မက္သည္။ အိပ္မက္ဆုိးလည္းမက္သည္။ အိပ္မက္ေကာင္းလွ်င္ အတိတ္ေကာင္းသည္။
အိပ္မက္ဆိုးလွ်င္ အတိတ္မေကာင္း။ အတိတ္ေကာင္းမေကာင္းကို ၾကည့္၍
အက်ိဳးေပးေကာင္း မေကာင္းကို ေဟာဆိုၾကသည္။

ဤသို႔ေသာ အတိတ္ေဟာမ်ားမွာ ယုတၱိမဲ့ ေဟာဆိုခ်က္မ်ားသာျဖစ္သည္။
အိပ္မက္၏ အက်ိဳးကို ေဟာျပ၍လည္း မွန္ကန္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။
      ဤအတိတ္စြဲ၊ နိမိတ္စြဲ အယူအဆမ်ားသည္လည္း လူသားတို႔၏ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လြတ္လပ္မႈ၊ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈကို အႏၲရာယ္ျပဳေနေသာ ယံုၾကည္မႈမ်ားျဖစ္သည္။
ဗုဒၶဘုရားရွင္ကလည္း ဤအတိတ္နိမိတ္မ်ားကို လက္မခံပဲ ေတာ္လွန္ေဟာၾကားခဲ့ေလသည္။


အတိတ္နိမိတ္ကို ယံုၾကည္ျခင္းသည္ မိစၧာဒိဌိျဖစ္ေၾကာင္းကို
ထီးခ်ိဳင့္ျမိဳ႕ တည္ေတာဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးက ဤသို႕မိန္႕ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
"ပုထုဇဥ္မွန္သမွ် နိမိတ္ေကာက္တဲ့သူေတြ မ်ားတယ္။
ယုတ္စြဆံုး မ်က္ခံုးလႈပ္တာေတာင္ လာဘ္ရမယ္လို႕ နိမိတ္ေကာက္တတ္ၾကတယ္။
လက္ဖ၀ါးယားရင္ ေငြရမယ္လို႔ နိမိတ္ေကာက္တတ္ၾကတယ္။
အိမ္ေျမွာင္စုတ္ထိုးတာ၊ ငွက္ျမည္တာ၊ ေခြးေဟာင္တာ မက်န္
ပုထုဇဥ္ေတြဟာ နိမိတ္ေကာက္တတ္ၾကတယ္။
နိမိတ္ေကာက္တဲ့အတိုင္း မွန္ခ်င္လည္းမွန္သြားတတ္တယ္။
ဒီလိုမွန္သြားရင္ ဒီဟာကို ျမင္လို႕၊ ဒီအသံၾကားလို႔ရယ္လို႔
နိမိတ္ေၾကာင့္ အက်ိဳးအျပစ္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာတယ္လို႔ ယူဆသြားတတ္ၾကတယ္။
အတိတ္နိမိတ္ဆိုတာ ကံရဲ႕ ေရွ႕ေျပး ေနမထြက္ခင္ထင္လာတဲ့ အာရုဏ္အေရာင္ပဲ။
အာရုဏ္အေရာင္ကို ျမင္လွ်င္ အာရုဏ္အေရာင္ရဲ႕ ေနာက္မွာ ေနမင္းရွိတယ္။
မၾကာခင္ ေနမင္းထြက္ေပၚလာမွာပဲလို႔ သိသလို နိမိတ္ထင္ျပီး အက်ိဳးအျမတ္ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္လဲ
ဒီအက်ိဳး ဒီအျမတ္က ငါျပဳလုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ကံေၾကာင့္ဆိုတာ ျပတ္ျပတ္သားသား သိထားဖို႔လိုတယ္။

ဒီလိုကံေၾကာင့္ဆိုတာ မျမင္ဘဲ ကံကိုမ်က္ကြယ္ျပဳထားျပီး
ဒီအတိတ္နိမိတ္ေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္တာပဲလို႕ ယံုၾကည္ခဲ့လွ်င္ (မဂၤလိကဒိဌိ) လို႔ေခၚတယ္။
မဂၤလိကဒိဌိဆိုတာ အယူမွားမို႕ မိစၧာဒိဌိလို႔ေခၚတယ္"

အတိတ္နိမိတ္ကို ယံုၾကည္ျခင္းသည္ ကမၼႆကတာ သမၼဒိဌိကို ဆီးတားပိတ္ဆို႔ေသာ
'ျမဴခိုးမ်ား'၊ 'မိႈင္းေငြ႕မ်ား' ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းအယူလြဲ အယူမွားမွ ရုန္းမထြက္ႏိုင္ေသးသမွ်
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေကာင္းတစ္ေယာက္ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် မျဖစ္ႏုိင္ပါ။
အတိတ္နိမိတ္စြဲ ၌ယံုၾကည္ျခင္းသည္ အညံ့စားဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔၏
အသြင္လကၡဏာတစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ျမတ္ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္က
(အဂၤုတၱိဳရ္ ပါဠိေတာ္) တြင္ ေဟာေတာ္မူခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါ၏။
    
ဤမွ်ဆိုလွ်င္ - ေထရ၀ါဒ၏ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္လိုသူအဖို႔
အတိတ္နိမိတ္ ယံုၾကည္မႈအေပၚ မည္သို႔သေဘာထားမည္ ဟူေသာအခ်က္မွာ
ရွင္းလင္းျပတ္သားသြားျပီး ထင္ပါသည္။

မင္းနန္ - ေမာ္ကၽြန္း - အယူအျမင္မွန္ကန္ေရးမွတင္ျပသည္။