ျမတ္စြာဘုရား၏ ဘုန္းေတာ္ ၆-ပါး

ပတၱိဘုန္းေတာ္။ ။ၾကြေတာ္မူလုိရာအရပ္သို႔ ဆီးတားကာကြယ္ျခင္း မရွိ၊ တစ္ခဏခ်င္း ၾကြေရာက္ႏုိင္ေသာ ဘုန္းေတာ္ ျဖစ္သည္၊ ဘုရားရွင္သည္ ေခ်ခြ်တ္ထုိ္က္ေသာ သတၱ၀ါကို ျမင္ေတာ္မူလွ်င္ နတ္ျပည္ ျဗဟၼာျပည္၌ပင္ ျဖစ္ေစကာမူ ထုိသူ၏အထံသို႔ တစ္ခဏခ်င္း အေရာက္ၾကြေတာ္မူႏုိင္သည္။

ပါကမၼဘုန္းေတာ္။ ။အဆင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ဖန္ဆင္းေတာ္မူလုိပါလွ်င္ တစ္ခဏတည္းျဖင့္ ျပီးေစႏုိင္ေသာ ဘုန္းေတာ္ျဖစ္၏။ ဘုရားရွင္သည္ တစ္ခါတစ္ရံ ေျမာက္ကြ်န္းသို႔ ၾကြေတာ္မူျပီးလွ်င္ ထုိကြ်န္းသားတုိ႔၏ ဘုရင္ပံုစံ ဖန္ဆင္းလ်က္ တရားေဟာေတာ္မူသည္။

ဤသိတာဘုန္းေတာ္။ ။မိမိ၏ စိတ္ေတာ္ကိုလည္းေကာင္း, မ်ားစြာေသာ သတၱ၀ါေတြကိုလည္းေကာင္း အုပ္စိုးႏုိင္ေသာ ဘုန္းေတာ္ေပတည္း။ ဤဘုန္းေတာ္ေၾကာင့္ပင္ ဘုရားရွင္ကို မ်ားစြာေသာ သတၱ၀ါတုိ႔က ရုိေသခန္႔ညားၾကရေပသည္။

၀သိတာဘုန္းေတာ္။ ။စ်ာန္သမာပတ္ အဘိညာဥ္ကို ၀င္စားေတာ္မူလုိလွ်င္ အဆုိင္းအငံ့မရွိဘဲ တစ္ခဏခ်င္းပင္ ၀င္စားႏုိင္ေသာ ဘုန္းေတာ္ေပတည္း။

ယတၳကာမာ၀သာယိတာဘုန္းေတာ္။ ။စ်ာန္၀င္စားျခင္း, ေကာင္းကင္ပ်ံၾကြျခင္းစေသာ ကိစၥတစ္စံုတစ္ခုကို ျပဳေတာ္မူစဥ္ ျပီးဆံုးေစလိုေသာအခါ ဆုိင္းငံ့ေတာ္မမူရဘဲ ျပီးဆံုးေစလုိသည္ႏွင့္ တစ္ျပိဳင္နက္ ထုိကိစၥကို ျပီးဆံုးေစႏုိင္ေသာ ဘုန္းေတာ္ေပတည္း။ (ယတၳကာမ-အလုိရွိရာခဏ၌ + အ၀သာယိတာ-ျပီးေစႏုိင္ျခင္း။)

(၁) ဣႆရိယဘုန္းေတာ္။ ။ဤျပခဲ့ေသာ ဘုန္းေတာ္ရွစ္ပါးသည္ အမ်ားေျပာဆုိအပ္ေသာ ဘုန္းေတာ္ေျခာက္ပါးတြင္ “ဣႆရိယ”ဘုန္းေတာ္ခ်ည္းသာတည္း။

(၂) ဓမၼဘုန္းေတာ္။ ။တစ္ေထာင္ငါးရာကိေလသာ ရန္ဆူး ရန္ေျငာင့္ေတြကို ပယ္ရွားသုတ္သင္ႏုိင္ေသာ မဂ္ ၄-ပါး, ဖုိလ္ ၄-ပါး, နိဗၺာန္အားျဖင့္ ၉-ပါးေသာ ေလာကုတၱရာတရားတုိ႔ကို “ဓမၼ”ဘုန္းေတာ္ဟု ေခၚသည္။

(၃) ယသဘုန္းေတာ္။ ။ပ်ံ႕ႏွံ႕ေက်ာ္ေစေသာ ဂုဏ္သတင္းေတာ္ကို “ယသ”ဘုန္းေတာ္ဟု ေခၚသည္၊ ဘုရားရွင္၏ ဂုဏ္သတင္းေတာ္သည္ သူတကာတုိ႔ကဲ့သို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းတုိ႔ျဖင့္ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ၾကံ၍ ျဖစ္ရျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္၊ ဟုတ္မွန္ေသာ ဂုဏ္ေတာ္ေၾကာင့္ အလုိလုိထင္ေပၚလ်က္ လူ႔ျပည္ေလာကထက္ နတ္ျပည္ေလာက၌ သာ၍ ႏွံ႔စပ္ေက်ာ္ေစာေပသည္။ (အျခားစၾက၀ဠာက နတ္ျဗဟၼာမ်ားလည္း ဤစၾက၀ဠာသို႔ လာႏုိင္သျဖင့္ နတ္ျဗဟၼာအခ်င္းခ်င္း ဂုဏ္သတင္းျဖန္႔ေသာေၾကာင့္ “စၾက၀ဠာတစ္ေသာင္းတုိင္ေအာင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔၏၊ လူ႔ေလာက၌ကား ထုိမွ်ေလာက္ ဂုဏ္သတင္းမပ်ံ႕ႏွံ႔”ဟု ဆုိလာပါသည္။)

(၄) သီရိဘုန္းေတာ္။ ။က်မ္းအစ၌ ျပခဲ့သည့္အတုိင္း အလြန္ၾကီးမားေသာ ပါရမီရွင္ျဖစ္ေပရကား ဖူးေျမွာ္၍ မ၀ႏုိင္ေအာင္ လြန္စြာသပၸာယ္ေသာ က်က္သေရကို “သီရိ”ဘုန္းေတာ္ဟု ေခၚသည္၊ (ဗုဒၶါႏုႆတိကမၼဠာန္း စီးျဖန္းေသာအခါ ဤ “သိရီ”ဘုန္းေတာ္ျဖစ္ေသာ ရုပ္ပံုေတာ္ကိုလည္း အာရုံျပဳႏုိင္ပါသည္။)

ရွင္ေတာ္ဘုရား၏ မ်က္ႏွာ၀ယ္ ညိဳေမွာင္ေသာ မ်က္ခံုးေတာ္ ႏွစ္သြယ္၏အၾကား၌ “ဥဏၰလံုး”ဟု ေခၚအပ္ေသာ ဆြတ္ဆြတ္ျဖဴေသာ အေမြးေတာ္သည္ ဆန္႔ထားလွ်င္ လက္ေမာင္းတစ္၀က္ခန္႔ရွည္၍ ပင္ကိုယ္အတုိင္းထားလွ်င္ ေငြနန္းမွ်င္ကို ေခြထားသကဲ့သို႔ လက္ယာရစ္ေခြလ်က္ က်က္သေရ အလြန္ရွိပါေပ၏၊ ၀ါ၀င္းေသာ အေရေပၚ၀ယ္ မ်က္ခံုးအေမြးေတာ္ႏွစ္ဖက္၏ မည္းနက္ေသာ အေရာင္ေတာ္ေၾကာင့္ ဆြတ္ဆြတ္ျဖဴေသာ ဤဥဏၰလံုးေမြးရွင္ေတာ္သည္ အလြန္ထင္ေပၚ၍ေနေလေတာ့၏၊ ဥဏၰလံုးေမြးရွင္ေတာ္၏ ေအာက္နား၀ယ္ ၀ဲယာႏွစ္ဖက္က မ်က္ေတာင္ေတာ္မ်ားလည္း အထက္သို႔ အဖ်ားေကာ့ကာ ေမြးရွင္ေတာ္ကို ေမာ္၍ဖူးေျမာ္သလုိ ထင္ရေပသည္။

ပတၱျမားလံုးတပ္ထားသကဲ့သို႔ ခပ္မုိ႔မို႔ထင္လင္းသည့္ မ်က္လံုးေတာ္အတြင္း၀ယ္ ႏွစ္သြယ္ေသာ မ်က္ျဖဴေတာ္၏ အလယ္ခ်က္က မ်က္နက္၀န္းေတာ္မွာမူ ကုမုျဒာ ၾကာျဖဴပန္းအတြင္းမွ ပိတုန္းကေလးမ်ား ထြက္ျပဴေနသလုိ တင့္တယ္ပါေပသည္၊ မ်က္လံုးေတာ္ ႏွစ္သြယ္၏ အလယ္မွေအာက္သို႔သက္ေသာ ႏွာတံေတာ္သည္ကား မပိမျပား ထင္ရွားေပၚလြင္၍ မ်က္ႏွာေတာ္ကို တန္ဆာဆင္သလို ရွိပါေပသည္၊ ႏူတ္ခမ္းေတာ္အစံုမွာ ဟသၤျပဒါးရည္ ပက္ဖ်န္းသကဲ့သို႔ နီျမန္းေတာ္မူျပီးလွ်င္ စိန္အစဥ္ စီထားသလုိ ထင္ရေသာ သြားေတာ္အစဥ္၏ ဆြတ္ဆြတ္ျဖဴပံုကိုပင္ ျပံဳးေတာ္မူေသာအခါ က်က္သေရခ်င္း ျပိဳင္ယွဥ္မည္ကဲ့သို႔ ထင္ရေပသည္၊ ဤသို႔ အျမြက္မွ် ျပအပ္ေသာ မ်က္ႏွာေတာ္ႏွင့္ ကိုယ္ေတာ္၏ က်က္သေရေတာ္သည္ နတ္လူျဗဟၼာတုိ႔၏ မ်က္လံုးကို ဆြဲငင္ထားသကဲ့သို႔ ဖူးေျမာ္၍ မ၀နုိင္ေအာင္ ရွိပါေပသတည္း။ (ဤအၾကိမ္ရုိက္စာအုပ္၌ ဘုရားရွင္၏ က်က္သေရေတာ္ကို ထင္ေပၚေအာင္ ေရွးဆရာတုိ႔ဖြဲ႕စီးအပ္ေသာ လကၡဏာေတာ္ၾကီး ဘုရားရွိခိုးထည့္ထားပါသည္။)

ဆက္ဦးအံ့ - “က်က္သေရ”ဆုိသည္မွာ အလွကို ဆုိလုိသည္မဟုတ္၊ မလွေသာ္လည္း တစ္ခ်ိဳ႕မွာ ရုပ္အေနအထား အခ်ိဳးက်၍ ျဖစ္ေစ, အေနအထုိင္ အေျပာအဆုိ အခ်ိဳးက်၍ျဖစ္ေစ “က်က္သေရ ရွိပါေပသည္”ဟု ခ်ီးမြမ္းခံၾကရေပသည္၊ ဘုရားရွင္ကား ပင္ကိုယ္ အဆင္းလည္း တင့္တယ္၏၊ လွမ္းၾကြေတာ္မူပံု, ေနထုိင္ေတာ္မူပံု, ေဟာေျပာေတာ္မူပံု စသည္တုိ႔မွာလည္း ရူ၍မျငီး, နာ၍မျငီးေအာင္ က်က္သေရကို ေဆာင္ေတာ္မူ၏၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူမင္း, နတ္မင္း, ျဗဟၼာမင္းတုိ႔၏ ပရိသတ္အလယ္၌ ထုိင္ေတာ္မူကာ တရားဓမၼ ေဟာျပေတာ္မူေသာ ဘုရားွင္သည္ ၀င္းစက္ညက္ေညာေသာ အသားအရည္ေပၚတြင္ ၾကည္လင္ျပတ္သားေသာ အသံေတာ္ကို တန္ဆာဆင္သလိုျဖစ္ရကား မ်ားစြာေသာ မင္းပရိသတ္ထက္ က်က္သေရ သာလြန္၍ ထူးခြ်န္တင့္တယ္ေတာ္မူေပသည္။

ေသလသုတ္မွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္။ ။လုလင္ငယ္ သံုးရာေလာက္ကို စာျပေနေသာ ျဗာဟၼဏဇာတ္ရွိသူ “ေသလ”မည္ေသာ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာၾကီးတစ္ေယာက္သည္ အခါတစ္ပါး၀ယ္ ဘုရားရွင္အေၾကာင္းကို ၾကားရ၍ တပည့္သံုးရာႏွင့္အတူ ဘုရားရွင္အထံသို႔ ေရာက္လာေလရာ ရွင္ေတာ္ဘုရား၏ က်က္သေရရွိလွေသာ ရုပ္အဆင္းေတာ္ကို ျမင္ရုံမွ်ျဖင့္ “ဤမွ်ေလာက္ က်က္သေရရွိေသာ အရွင့္မွာ ရဟန္းျပဳေနလုိ႔ ဘာအက်ိဳးရွိမွာလဲ၊ ေလးကြ်န္းလံုးကို လႊမ္းမုိး၍ အုပ္စုိးႏုိင္ေသာ စၾကာမင္းျဖစ္ဖုိ႔ရာ ရုပ္လကၡဏာေတြ ျပည့္စံုေနပါတယ္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရဟန္းအျဖစ္၌မေနဘဲ လူ႔ေဘာင္မွာေန၍ မင္းတကာတုိ႔ ရွိခိုးဦးခိုက္ ပူေဇာ္ထုိက္ေသာ စၾကာမင္း လုပ္ေတာ္မူပါ”ဟု ေလွ်ာက္ထားေလသည္။ (သုတၱနိပါတ္, မဟာ၀ဂၢ, ေသလသုတ္ပါဠိေတာ္။)

ဤမ်က္စိျဖင့္ အလွအပေတြကို ၾကည့္ရာ၌ မေကာင္းစိတ္ေတြတုိးပြား၍ အက်ိဳးမမ်ားေသာ္လည္း ဘုရားရွင္၏ သပၸာယ္ေသာအာရုံကို ၾကည့္ရူဖူးေျမာ္ရာ၌ကား အေကာင္းစိတ္ေတြ တုိးပြားသျဖင့္ အက်ိဳးမ်ားလွေပသည္၊ ဤမွ်ေလာက္ ၾကီးက်ယ္ေသာ က်က္သေရေတာ္အရွင္ကို ငါတုိ႔ မဖူးျမင္လုိက္ရသည္မွာ မ်ားစြာ၀မ္းနည္းဖြယ္ေကာင္းလွေပသည္တကား။

(၅) ကာမဘုန္းေတာ္။ ။ရွင္ေတာ္ျမတ္၏ အလုိေတာ္ရွိေလသမွ် လံုး၀ဥႆံု အကုန္ျပီးစီးႏုိင္ျခင္းကို “ကာမ”ဘုန္းေတာ္ဟု ေခၚသည္၊ ဘုရားရွင္သည္ ဘုရားျဖစ္၍ သတၱ၀ါတုိ႔ကို ေခ်ခြ်တ္ႏုိင္ဖုိ႔ရန္ ေတာင့္တေတာ္မူခဲ့ရာ ထုိေတာင့္တေတာ္မူသည့္အတုိင္း ျပည့္စံုေပသည္။

(၆) ပယတၱဘုန္းေတာ္။ ။ၾကီးမားလွစြာေသာ လံု႔လ ၀ီရိယေတာ္ကို “ပယတၱ”ဘုန္းေတာ္ဟု ေခၚသည္၊ ဤက်မ္းအစ “စရံေယာ ယဒိ၀ါ တိ႒ံ” ဂါထာ၌ ျပခဲ့သည့္တုိင္း ေန႔ေရာ ညဥ့္ပါ အားလပ္ခြင့္ရေတာ္မမူဘဲ ေ၀ေနယ်တုိ႔၏အက်ိဳးငွာ လြန္စြာအားထုတ္ေတာ္မူေပသည္။

ေက်းဇူးရွင္ မဟာဂႏၶာရုံဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ၏ ပထမက်မ္းစာ "ရတနာ့ဂုဏ္ရည္" စာအုပ္မွ ျပန္လည္ထုတ္ႏုတ္ေဖာ္ျပေပးထားသည္။